ANKARA- 01.12.2025- Ateş, kusma, ishal, halsizlik ve karın ağrısı gibi şikayetlerle kendini gösteren rotavirüs her yıl 25 milyon çocuğu etkiliyor. Özellikle aralık ve ocak aylarında yoğunlaşan virüs özellikle 5 yaş altındaki çocuklarda daha sık rastlanıyor. Uzmanlar genel olarak 5 yaş altındaki her çocuğun en az bir kere rotavirüs enfeksiyonu geçirdiğini belirtirken yapılan en büyük hata ise antibiyotik kullanmak.
Aralık ve ocak aylarına dikkat
Havaların soğumasıyla birlikte kapalı alanlarda geçirilen sürenin artmasının tüm virüslerde olduğu gibi rotavirüsün de yayılmasına neden olduğunun altını çizen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ekin Pasinlioğlu, her yıl 25 milyon çocuğu etkileyen rotavirüs enfeksiyonunun 215 binden fazla çocuğun hayatını kaybetmesine neden olduğunu da kaydetti.
Rotavirüs'ün belirtileri neler?
Kuluçka süresi 2-4 gün arasında rotavirüsün kendini ateş ve kusma ile gösterdiğini, günde 10'a çıkan ishal, karın ağrısı ve halsizlik gibi şikayetlere neden olduğunu anlatan Dr. Pasinoğlu şu bilgileri paylaştı:
"Genel olarak her çocuk 5 yaşına gelene kadar en az bir kez rotavirüs enfeksiyonu geçirir. Rotavirüse karşı özel bir antiviral ilaç yok. Tedavinin temel amacı, kaybedilen sıvıyı yerine koymaktır. Aileler doktora başvurmak yerine 'geçer diye beklemek' ya da gelişigüzel antibiyotik ve ishal kesici ilaç kullanmak gibi hatalara çok sık düşüyorlar. Oysa zaman kaybetmeden mutlaka doktora başvurmak gerekir"
Rotavirüsten nasıl korunulur?
Rotavirüse karşı en etkili yolunun aşı olduğunu belirten Dr. Pasinlioğlu, nelere dikkat edilmesi gerektiğini şöyle anlattı:
El hijyenine dikkat edin: Rotavirüs kirli su ve gıdalar, dışkı ile temas etmiş eller, yüzeyler, oyuncaklar ve kişiden kişiye temas yoluyla çok kolay bulaşır. Özellikle tuvaletin ardından, bez değiştirdikten sonra ve dışarıdan eve gelince mutlaka sabunla en az 20 saniye el yıkamak gerekir. Bez değiştirirken eldiven kullanılması faydalıdır. Kreş gibi kalabalık ortamlarda hijyene dikkat edilmesi ve yüzeylerin iyi temizlenmesi bulaş riskini azaltmada önemlidir. Unutmayın, küçük çocukların ellerini temiz tutmak büyüklerin elindedir.
Oyuncakları ve ortak yüzeyleri sık sık temizleyin: Rotavirüs yüzeylerde saatlerce, hatta bazen günlerce canlı kalabilir. Bebekler oyuncakları ağızlarına götürebildiği için özellikle oyuncakların, mama sandalyesinin tepsisinin, kapı kollarının ve ortak dokunulan yerlerin düzenli olarak temizlenmesi çok önemlidir.
Yiyecek ve içme suyunda hijyene dikkat edin: Biberonlar, emzikler ve mama hazırlanan kaplar hijyen açısından büyük önem taşır. Hazırlanan mamalarla temiz su kullanılması, biberonların düzenli sterilize edilmesi ve yiyeceklerin hijyenik koşullarda yıkanıp saklanması enfeksiyon riskini azaltır. Dışarıda ise çocuğun sadece kendi bardağının kullanılmasına özen gösterilmelidir.
Hasta kişilerle teması sınırlayın: Rotavirüs özellikle çocuklar arasında çok kolay ve çok hızlı bulaşıp yayılabilen bir enfeksiyondur. Çevrede ishal veya kusma şikayeti olan kişiler varsa temasın mümkün olduğunca azaltılması gerekir.
Rotavirüs tedavisinde nelere dikkat edilmeli?
Rotavirüs tedavilerinde en çok yapılan yanlış ise antibiyotik kullanmak. Bu virüse karşı özel bir antiviral ilaç olmadığının altını çizen Dr. Pasinlioğlu şu noktalara dikkat çekti:
❗Öncelikle bu bir virüs olduğu için antibiyotik etkisizdir, yalnızca uzun hastane yatışlarında ikincil enfeksiyonu önlemek amacıyla kullanılabilir. O nedenle ebeveynler gelişigüzel antibiyotik başlamamalıdır.
❗Kusma ilaçları sadece hastane koşullarında ve doktor gözetiminde kullanılmalıdır. İshal kesiciler bağırsak hareketlerini yavaşlatarak durumu kötüleştirebileceği için kaçınılmalıdır.
❗Ateş, kusma, ishal ve karın ağrısı gibi şikayetler başladığında en kısa sürede doktora başvurulması gerekir ancak ne yazık ki en sık karşılaştığımız problem, ailelerin hastaneye geç başvuru yapması, öncesinde ise bu tür fayda yerine aslında daha zarar veren uygulamalara yönelmeleri oluyor.