ABD- 09.09.2025- Dünya genelinde etkisini giderek artıran iklim değişikliği, yalnızca tarımsal üretim ve gıda arzını değil, aynı zamanda insanların diyetlerini de değiştiriyor. Nature Climate Change adlı dergide yayımlanan yeni bir araştırmaya göre, sıcaklıkların artması ABD'de şekerli gıda ve özellikle gazlı içeceklerin tüketimini hızlandırıyor.
Araştırmada, 2004-2019 yılları arasında ABD'deki hane halkı gıda alım verileri incelendi. Bu veriler, bölgesel sıcaklık ve nem oranlarıyla karşılaştırıldığında dikkat çekici bir sonuç ortaya çıktı. Ortalama her 1.8 derece (Fahrenheit) sıcaklık artışında, kişi başı günlük şeker tüketimi 0.7 gram artıyor.
Araştırmaya göre bu artış en çok 68-86 Fahrenheit (20-30 °C) arası sıcaklıklarda belirginleşiyor. İnsanlar sıcak havalarda daha fazla su kaybettikleri için serinletici ürünlere yöneliyor ve genellikle ilk tercihleri soğuk, şekerli içecekler veya dondurma oluyor.
Düşük gelirli haneler daha çok şeker tüketiyor
En fazla artışın düşük gelirli ve düşük eğitim seviyesine sahip hanelerde görülmesi ise dikkat çekici. Bu gruplar zaten daha fazla şeker tüketiyor ve genellikle klima gibi serinletici imkanlara daha az erişebiliyor. Uzmanlar, bu durumun hem sağlık eşitsizliklerini hem de iklim değişikliğinin etkilerini derinleştirdiğini vurguluyor.
Çalışmaya göre, karbon emisyonlarının kontrol altına alınmaması halinde 2095 yılına kadar ABD'de günlük kişi başı şeker tüketimi yaklaşık 3 gram daha artabilir. Bu da obezite, diyabet ve kalp-damar hastalıkları riskini büyütecek.
Amerikan Kalp Derneği, günlük şeker alımının erkeklerde 36 gramı, kadınlarda ise 26 gramı aşmaması gerektiğini öneriyor.
Uzun vadede fazla şeker tüketimi sağlık sorunlarını beraberinde getiriyor
Uzun vadede fazla şeker tüketimi birçok sağlık sorununa yol açabilir. Uzmanlar aşırı şeker tüketiminin özellikle, aşırı kilo alımı ve obezite, tip 2 diyabet, kalp ve damar hastalıkları, karaciğer yağlanması, diş çürüğü gibi birçok sağlık problemine neden olacağını söylüyor.
Ne kadar şeker 'fazla' sayılır?
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), günlük serbest şeker alımının:
Toplam kalori alımının %10'unu aşmaması,
İdeal olarak da %5'in altında tutulması gerektiğini belirtir.
Bu da yaklaşık olarak:
Kadınlar için günde 25 gram (6 çay kaşığı)
Erkekler için günde 36 gram (9 çay kaşığı) şeker anlamına gelir.