ABD- 30.09.22025- Geçen hafta Avustralya, Kanada, İngiltere ve Fransa da dahil olmak üzere birçok ülke, Filistin devletini resmen tanıdı. İngiltere ve Fransa'nın tanımasıyla birlikte, böyle bir yapının oluşması fikri Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesinden dördünün desteğini almış oldu.
Daimi üyeler Rusya ve Çin, Filistin devletini 1988'de tanımıştı. Geriye, İsrail'in en güçlü müttefiki olan ABD kalıyor. Konseyin daimi üyeleri arasında Filistin devletini tanımayan tek ülke o. Trump'ın dün açıklanan planının detaylandırılmayan konuların başında 'Gazze'nin nasıl yönetileceği' sorusu yer alıyor.
Plan, bölgenin işlerini yürütecek 'teknokratlardan oluşan, apolitik bir geçici Filistin komitesi' öngörüyor. Ancak bu komitenin nasıl oluşturulacağı ya da üyelerinin kim tarafından seçileceği belirtilmiyor. Plan, Filistin devletine giden ihtimalle ilgili şöyle diyor:
Gazze'nin yeniden inşası ilerledikçe ve Filistin Yönetimi reform programı eksiksiz şekilde uygulandığında, Filistin halkının arzusu olarak tanıdığımız, Filistin'in kendi kaderini tayin etmesi ve devletleşmesi için inandırıcı bir yol haritası için koşullar nihayet oluşabilir.
Bu, Arap basınına göre 'Gazze'nin gelişimi ve Filistin yönetimi için 'reformları' bir ön koşul olarak sunuluyor. Ve bunlar gerçekleşse bile, Filistin devleti için görüşmelerin 'başlatılması mümkün olabilir.'
Trump ve Blair 'denetimi'
Ayrıca plana göre Trump ve İngiltere eski başbakanı Tony Blair, bu komiteyi denetleyecek bir 'barış kurulu'na liderlik edecek. Fakat, Katar merkezli Al Jazeera'nin analizine göre 'yol haritası, bu kurul ile Filistin komitesi arasındaki ilişkiyi ya da günlük kararların hangi düzeyde alınacağını' açıklamıyor.
Trump'ın açıklanan planı, ayrıca geçici otoritenin Gazze'de yönetimi üstleneceğini ve "Filistin Yönetimi reform programını tamamladığında. Gazze'nin kontrolünü tekrar eline alabileceğini söylüyor. Ancak Filistin yönetiminin Gazze'yi devralmaya hazır olduğunu kimin onaylayacağı ya da hangi kriterlerin karşılanması gerektiği belirsiz.
Herhangi bir takvim de sunulmuyor.
'Gazze ayrı bir varlık'
Plan ayrıca Gazze'yi Filistin'in bir parçası olarak değil, ayrı bir varlık olarak tanımlıyor. Daha sonra işgal altındaki Filistin topraklarıyla 'birleştirilmesi gereken' bir alan gibi ele alıyor. Öte yandan Netanyahu, plana onay verdiğini söylese de Filistin yönetiminin Gazze'ye dönüşünü neredeyse tamamen reddetti:
Gazze ne Hamas ne de Filistin Yönetimi tarafından yönetilecek.
Ordu gibi mi, polis gibi mi?
Açıklanan, Gazze'nin "geçici bir Uluslararası İstikrar Gücü" tarafından güvence altına alınacağı belirtiliyor. Ancak yine Arap basınına göre bu gücün nereden geleceği ya da yetkilerinin ne olacağı belli değil. Hangi ülkelerin asker göndermeye istekli olacağı ya da hangilerinin plan kapsamında kabul edileceği de net değil. Ayrıca, bu barış gücünün sorumlulukları ve angajman kuralları, ordu gibi mi, polis gibi mi, gözlemci gibi mi davranacakları net değil.