ANKARA - 14.03.2025 - Ülkemizde modern tıp eğitiminin başladığı gün olarak kabul edilen 14 Mart Tıp Bayramı olarak kutlanır. İlk Tıp Bayramı 1919 yılında kutlanırken, o yıl bayram; yurt savunma hareketi olarak başlamıştır.
İngiliz askerlerinin işgali altında olan tıbbiyede Hikmet Boran önderliğinde öğrenciler tarafından işgale karşı mücadele edildi. Tıbbiye binasının kuleleri arasına asılan Türk bayrağı ile günün anlam ve önemi ortaya çıktı.
Savunma ile başlayan mücadelenin anlam ve önemine hitaben her yıl 14 Mart’ı içine alan hafta ülke içerisinde Tıp Bayramı olarak anılır. Dünyada da benzer uygulamalar yapılmakta olup Hindistan’da 1 Temmuz Doktorlar Günü, ABD’de ise 30 Mart genel anestezinin kullanımının yıldönümü şeklinde kutlanır.
TÜRKİYE'DE 14 MART TIP BAYRAMININ ÇIKIŞI
Tıp Bayramı araştırıldığında II. Mahmut döneminde 14 Mart 1827 tarihinde ilk cerrahhane Tıphane-i Amire ve Cerrahhane-i Amire ismiyle Şehzadebaşı'ndaki Tulumbacıbaşı Konağı’nda kurulmuştur. Bu kuruluş Hekimbaşı Mustafa Behçet’in önerisi ile olmuştur. Okulun kuruluş günü olan 14 Mart daha sonra Tıp Bayramı olarak ilan edilmiştir.
1929 ile 1937 yılları arasında Tıp Bayramı 12 Mayıs tarihinde kutlanmıştır. Ancak bu tarih, Bursa’da Yıldırım Darüşşifası’nda, Türkçe ilk tıp derslerinin başladığı tarih olduğu için zaman içerisinde bu uygulamadan vazgeçildi ve 14 Mart Tıp Bayramı olarak kaldı.
TIP BAYRAMI NEDEN KUTLANIR?
Sağlık çalışanlarının kendilerini bir gün dahi olsa özel hissetmeleri amacıyla her yıl kutlanan 14 Mart doktor, ebe, hemşire ve tüm sağlık çalışanlarına özgü bir gündür. Sağlık personellerinin emeklerinin fark edilmesi için aslında her gün önemlidir. Tarihte 14 Mart günü, yaşanan işgallere karşı mücadeleyi temsil ettiği için bu tarihi daha da mühim hale getirmiştir. Tıp Bayramı kimler içindir diye bakıldığında, bütün sağlık çalışanlarına ithaf edildiği görülecektir. Geçmişten günümüze ulaşan maddi ve manevi değerlerin etkisiyle bu tarih, insan hayatına dokunan sağlıkçıların önemini daha da vurgular.
TIP BAYRAMI TARİHÇESİ
14 Mart Tıp Bayramı olarak kutlanmasında, bir bağımsızlık hikayesi yer alır. Bu tarihin ülkemizin kurtuluşu ile iç içe geçmiş bir hikayesi bulunur. 1919 yılında İstanbul İngiliz işgali altında olup o günlerde tıp öğrencileri eğitimlerine devam etmeye çalışırlar. 1827 tarihinde kurulan ve Osmanlı’nın ilk Tıp Fakültesi olan Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane’de öğrenimine devam eden 3. sınıf öğrencisi Hikmet Boran fakülte öğrencilerini kuruluş yıldönümünün anılması adı altında toplar. Daha sonra işgale karşı fakültenin bina direkleri arasına Türk bayrağını asarak işgale karşı çıkarlar. İşgal güçleri savunmaya müdahale etmeye çalışsalar bile tıp öğrencilerine karşı çıkamazlar. Öğrencilerin vatanseverlilikleri ve kararlılıkları sayesinde karanlık işgal günleri, asılan Türk bayrağı ile umuda dönüşür. O günün ardından 14 Mart tıp öğrencilerinin sembolü haline gelerek her yıl kutlanır.
