ANKARA - 14.04.2025 - Antibiyotiklerin, soğuk algınlığı, grip veya kovid gibi hastalıklarda hiçbir etkisi olmayan antibiyotikler giderek artan miktarda aşırı ve gereksiz kullanıldı ve kullanılmaya devam ediyor. Bu da antibiyotik kullanımının hastalık yapan bazı bakterilerde direnç geliştirmesine neden oluyor. Bu direnç giderek küresel bir halk sağlığı tehdidi hale geldi.

Antibiyotikler hayat kurtarır, ancak antibiyotikler insanlar, hayvanlar veya mahsullerde her kullanıldığında yan etkisiyle birlikte geliyor. Bakterilerde kendisini öldüren antibiyotiğe karşı dirence yol açarak enfeksiyonların tedavisini zorlaştırıyor veya imkansız hale getiriyor.

AMR olarak bilinen antimikrobiyal direnç, hastalığa neden olan mikroplar antibiyotik ilaçların artık işe yaramayacağı şekilde evrim geçirdiğinde gelişiyor.

Çocuk sağlığı alanında çalışan iki Avustralyalı uzman, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Dünya Bankası da dahil olmak üzere çok sayıda kaynaktan elde edilen verileri inceledi. Hazırladıkları analiz raporunda 2022 yılında 3 milyondan fazla çocuğun, AMR'den hayatını kaybettiğini tespit etti.

Antibiyotiklere dirençli mikroplar küresel tehdit

DSÖ başta olmak üzere ülkelerin sağlık kurumları, antibiyotiklere dirençli mikroplara karşı sürekli önlem almaya çalışsa da bu mikroplar günümüzde büyük bir tehlike olarak ortaya çıkıyor. Problem sadece aşırı ve uygunsuz antibiyotik kullanımı ile değil, başka yollarla da gelişiyor. Örneğin antibiyotik yeryüzü sularına karışıyor ve bir döngü şeklinde tekrar tekrar yaşam döngüsüne giriyor.

Raporun baş yazarları, Avustralya'daki Murdoch Çocuk Araştırma Enstitüsü'nden Doktor Yanhong Jessika Hu ve Clinton Sağlık Erişim Girişimi'nden Profesör Herb Harwell, antibiyotiklerin yalnızca en ciddi enfeksiyonlar için kullanılmasına dikkat çekiyor. Sadece son üç yılda çocuklarda AMR ile ilişkili enfeksiyonlarda on kattan fazla artış var. 

Enfeksiyonlarda dirençli mikroplar artıyor

Afrika ve Güney Doğu Asya'daki çocukların en fazla risk altında olduğu rapora yansırken AMR, dünya nüfusunun karşı karşıya olduğu en büyük halk sağlığı tehditlerinden biri olarak tanımlanıyor. Uzmanlar, direnç gösteren mikropların gün geçtikçe artması, çoklu ilaca dirençli enfeksiyonları tedavi etmek için çok az veya hiç ilaç kalmayacağı konusunda uyarıyor.