14167,13%-0,44
42,82% 0,03
50,60% 0,49
6169,96% 1,00
9752,45% 0,00
ANKARA- 23.12.2025- Anayasa Mahkemesi, araçlarda kurallara uygun olmayan ışıklı ve sesli uyarı işareti veren cihazlar ile plaka, ışık, renk, sembol, şekil ve yazı gibi zorunlu kurallara aykırı donanımlara ilişkin düzenlemeyi inceledi. Yapılan itirazda, ihlali bizzat yapmayan araç sahiplerine ceza kesilmesi Anayasa’ya aykırı bulundu ve kural iptal edildi.
Mahkeme, aracı kullanırken kural ihlali yapanlara ceza kesilmesini, ancak kural ihlalinden haberi olmayan araç sahiplerine ceza uygulanmamasını kararlaştırdı.
Çakar cezasında değişiklik yolu açıldı
Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, kamuoyunda genellikle çakar olarak bilinen ışıklı ve sesli cihazları kullananlara kesilen idari para cezalarında değişikliğe gidilmesi yönünde önemli bir adım atıldı. Karar, özellikle araç sahibi–sürücü ayrımını netleştirmesi açısından dikkat çekti.
Kanun maddesi mercek altına alındı
İtiraza konu düzenleme, Tokat 2’nci Sulh Ceza Hakimliği tarafından Karayolları Trafik Kanunu’nun 26’ncı maddesi kapsamında Anayasa Mahkemesi’ne taşındı. Maddede yer alan
“Belirli araçlarda, çalışma yerini ve şeklini, kapasite ve diğer niteliklerini belirleyen plaka, ışık, renk, şekil, sembol ve yazı gibi ayırım işaretleri bulundurulması zorunludur.”
hükmü ile yetkisiz ışıklı ve sesli cihaz kullanımına ilişkin ayrıntılı cezai yaptırımların değiştirilmesi talep edildi.Suçun şahsiliği vurgusu
Başvuruda, suçun şahsiliği ilkesi savunuldu. Suçu işleyen kişi ile araç sahibinin ayrı tutulması gerektiği, araç sahibine otomatik olarak ceza kesilmesinin hukuka aykırı olduğu belirtildi.
Anayasa’ya aykırılık gerekçesi
Anayasa Mahkemesi, karar gerekçesinde; kişilere ceza verilebilmesi için hukuka aykırı eylemin kanunda açıkça belirtilmesi ve o kişi tarafından işlendiğinin kanıtlanması gerektiğine dikkat çekti. Buna karşın, araç sahibinin hangi eyleminin suç sayıldığının açıkça gösterilmediği ve araç sahibi olmak ile suç arasında illiyet bağı kurulmadığı ifade edildi.
Bu gerekçelerle kuralın Anayasa’nın 2’nci ve 38’inci maddelerine aykırı olduğuna hükmedilerek iptaline karar verildi.
