ANKARA - 01.02.2025 - Her yıl yaklaşık 200 kişinin ölümüne yol açan 'dünyanın en ölümcül yiyeceği' manyok, hala 500 milyon insanın temel besin kaynağı olmaya devam ediyor. Güney Amerika’ya özgü bu bitki, uygun şekilde işlenmediğinde hidrojen siyanür üreterek zehirlenmelere ve ölümcül hastalıklara yol açabiliyor.

Manyok, tropikal bölgelerde yetişen ve kökleri tüketilen bir bitki olup yüksek karbonhidrat içeriği nedeniyle Afrika, Asya ve Güney Amerika'da milyonlarca insanın beslenme kaynağı olarak görülmektedir. Ancak çiğ veya yanlış işlenmiş şekilde tüketildiğinde toksik bileşenler içeriyor ve hidrojen siyanür salgılayarak ölüme yol açabiliyor.

Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre, manyok tüketimi nedeniyle her yıl en az 200 kişi hayatını kaybediyor. WHO, "Manyok kökleri, kendisini hayvanlardan ve böceklerden korumak için siyanürlü glikozitler içerir. Eğer doğru şekilde işlenmezse, insanlarda akut siyanür zehirlenmesine neden olabilir." diyerek tehlikeye dikkat çekiyor.

DSÖ uyarıyor: Ölümcül hastalıklara yol açıyor

Manyok zehirlenmesi, özellikle kıtlık ve savaş dönemlerinde artış gösteriyor. WHO raporlarına göre, yanlış işlenmiş manyok tüketimi "Konzo" adı verilen geri döndürülemez bir sinir sistemi hastalığına yol açabiliyor.

Konzo hastalığı, özellikle protein eksikliği çeken bireylerde yaygın görülen, felç benzeri bir durum olarak tanımlanıyor. Bu hastalığın aşırı yoksullukla bağlantılı olduğu ve çoğunlukla salgınlar halinde görüldüğü belirtiliyor. 

Manyok güvenli hale nasıl getirilir?

Her ne kadar dünyanın en tehlikeli yiyeceği olarak anılsa da, milyonlarca insan manyoku güvenli şekilde tüketiyor. WHO ve gıda uzmanları, manyokun doğru işlenmesi gerektiğini vurguluyor. Manyokun güvenli hale getirilmesi için yapılması gerekenler:

24 saate kadar suda bekletmek, İyice haşlamak ve suyunu süzmek, Fermantasyon işlemi uygulamak, Kabuklarını soymak ve güneşte kurutmak.

Bu işlemler, manyoktaki toksik bileşenlerin büyük ölçüde azalmasını sağlıyor ve yiyeceğin güvenli hale getirilmesine yardımcı oluyor.