10720,36%-0,06
41,82% 0,20
48,55% 0,26
5378,70% 0,78
8923,84% -1,56
ABD- 10.09.2025- Bilim insanları, şimdiye kadar gözlemlenen en 'saf' yıldızı keşfetti. Samanyolu'na çok yakın bir komşu galaksi olan Büyük Macellan Bulutu’nda bulunan bu yıldızın, evrenin oluşumundan kısa süre sonra doğan ilk yıldızların doğrudan bağlantılı olabileceği düşünülüyor.
ABD’deki Chicago Üniversitesi’nden Alexander Ji ve ekibi, SDSS J0715-7334 adlı yıldızın neredeyse tamamen hidrojen ve helyumdan oluştuğunu belirledi. Yıldızın 'metal' içeriği, yani hidrojen ve helyum dışındaki tüm elementlerin oranı, milyonda 0.8 olarak ölçüldü. Bu, Güneş’tekinden yaklaşık 20 bin kat daha az.
İlk yıldızların kalıntıların oluştuğu düşünülüyor
Evrenin ilk yıldızları, Büyük Patlama’dan sonra yalnızca hidrojen ve helyumdan oluşmuştu. Bu yıldızlar yakıtlarını tüketip süpernova olarak patladığında, daha ağır elementler uzaya yayıldı. Yeni yıldızlar da bu elementlerin karıştığı gaz bulutlarından doğdu.
Ancak SDSS J0715-7334, bu döngüye çok az karışmış olmasıyla dikkat çekiyor. Araştırmacılara göre bu yıldız, “ikinci nesil” yıldızlardan biri, yani doğrudan evrenin ilk yıldızlarının kalıntılarından oluşmuş.
Samanyolu'ndaki diğer 'saf' yıldızlardan farklı olduğu gözlemlendi
Şikago Üniversitesi’nin gözlemleri, yıldızın sadece demir değil karbon açısından da olağanüstü fakir olduğunu ortaya koydu. Bu durumun, Samanyolu’ndaki diğer “saf” yıldızlardan farklı bir oluşum sürecine işaret ettiği belirtildi.
MIT’den Anna Frebel, 'bir yıldızın oluşabilmesi için gaz bulutunun soğuması gerekir ve bu genellikle karbon gibi ağır elementler sayesinde olduğunu' ancak bu yıldızda karbonun neredeyse hiç bulunmamasını, oluşumu sırasında alışılmadık bir süreçten geçmiş olmasına bağlıyor.
Bilim insanları, yıldızın toz bulutları sayesinde soğuyarak oluşmuş olabileceğini düşünüyor. Ancak böyle bir durumun evrenin erken dönemlerinde beklenmeyen bir mekanizma olduğu belirtildi. Frebel, “Farklı galaksilerdeki erken dönem yıldızlar gazı farklı şekilde mi soğutuyordu? Henüz cevabımız yok” diyor.