10358,46%0,26
40,17% 0,23
47,06% 0,07
4346,23% 1,47
6897,23% 0,94
ANKARA - 15.04.2025 - Dünyaca tanınan Türk bilim insanı Doç. Dr. Canan Dağdeviren, 14 Nisan 2025'te gerçekleştirdiği tarihi adımla bilim dünyasında yeni bir çığır açtı. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) öğretim üyesi olan Dağdeviren, meme kanserinin erken teşhisinde kullanılmak üzere geliştirdiği giyilebilir ultrason cihazını uzaya gönderen ilk bilim insanı oldu.
Cihaz, Amazon’un kurucusu Jeff Bezos’un sahibi olduğu Blue Origin uzay şirketi tarafından gerçekleştirilen ve tamamı kadınlardan oluşan bir mürettebatın katıldığı özel bir uzay yolculuğu kapsamında fırlatıldı.
Sanchez ve King aynı roketteydi
Bu tarihi görevde, sunucu Gayle King, aktivist Amanda Nguyen, mühendis Aisha Bowe ve danışman Kerianne Flynn yer aldı. Uzaya gönderilen aracın mürettebatı arasında dünyaca ünlü şarkıcı Katy Perry, Jeff Bezos'un nişanlısı Lauren Sanchez gibi isimler yer aldı.
Uzaya gönderilen cihaz: Elektronik sütyen
Canan Dağdeviren’in "elektronik sütyen" olarak tanımladığı giyilebilir ultrason cihazı, kadın sağlığında erken teşhisin önemine dikkat çekmek amacıyla geliştirildi. Bu cihaz sayesinde meme kanserinin ilk evrelerinde tespit edilmesi hedefleniyor.
Dağdeviren’den i̇lham veren mesaj
Dağdeviren, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı:
“Tarihe not düşülsün: Bugün, 14 Nisan 2025. Atatürk Cumhuriyeti’nin eşitlik ilkesinde yetişmiş biri olarak, geliştirdiğim cihazı uzaya gönderdim.”
Atatürk vurgusu dikkat çekti
Paylaşımında Mustafa Kemal Atatürk’ün “İstikbal göklerdedir” sözüne de yer veren Dağdeviren, “Cumhuriyet, kimsesizlerin kimsesiydi” ifadesiyle hem bilimsel hem sosyal mesaj verdi.
60 yıl sonra bi̇r i̇lk
60 yıldan daha uzun bir zaman sonra ilk kez yalnızca kadınlardan oluşan bir mürettebat bir uzay görevine katıldı. Son olarak 1963 yılında Rus asıllı astronot Valentina Tereshkova uzaya çıkmıştı.
Kadın bilim i̇nsanlarına i̇lham oldu
Bu başarı, sadece bilim dünyasında değil, kadınların bilimdeki yerini ve gücünü göstermek açısından da kritik önem taşıyor. Dağdeviren’in projesi, genç kızlara “sen de yapabilirsin” mesajı veriyor.
