ANKARA - 21.03.2025 - Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto ile Dışişleri Bakanlığı'ndaki görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.

Rusya-Ukrayna barış görüşmelerine ilişkin "Amerika'nın öncülüğünde devam eden barış ve ateşkes görüşmelerini biz baştan beri destekliyoruz" diyen Fidan, Türkiye'nin ilk günden beri barış kampında olduğunu hatırlattı.

Fidan, Ukayna'da çok fazla ölüm ve yıkımın olduğunu belirterek, bunun durması yolunda uluslararası platformlarda, başta NATO olmak üzere Macaristan'la beraber pozisyonlarının bu olduğunu söyledi.

"Bugün geldiğimiz noktada yeni Amerikan yönetiminin bu gündemi ilerletiyor olmasını görmek tabii ki bölgemiz açısından, insanlık açısından sevindirici bir gelişme. Umarız en kısa sürede kalıcı ateşkese ulaşırlar" ifadelerini kullanan Fidan, şu anda ateşkese öncü olabileceğini değerlendirdikleri birkaç konuda anlaşma olduğunu aktardı.

Fidan, şunları kaydetti:

Umarım en kısa sürede Rusya da 30 gün de olsa geçici ateşkesi kabul ettiği yönünde açıklamayı yapar. Bir an önce diğer görüşmelere geçeriz. Diğer taraftan tabii barış nasıl vuku bulacak, buradaki güvenlik garantileri nedir? Barışı gözetleme gücü, güvenlik garantileriyle oluşturulacak yapı, buna yönelik tartışmalar, çalışmalar, arayışlar devam ediyor.

Özellikle Cumhurbaşkanı'mızın da katıldığı düzenli görüşmeler var. Bunların birçoğu online oluyor. Bugün de yine bir çevrim içi görüşme olacak Avrupalı liderlerle, Cumhurbaşkanı'mızın da katılacağı. Buradaki arayış devam ediyor. Biz Türkiye olarak, hem ateşkese hem kapsamlı barış görüşmelerine her türlü desteği vermeye devam edeceğiz. Yani bu konuda Cumhurbaşkanı'mızın görüşleri ve politikası çok net.

'Avrupa'nın güvenliği söz konusu olduğunda Türkiye-AB ilişkilerinin ne denli önemli olduğu görülmektedir'

Bakan Fidan, sözlerine şöyle devam etti:

Biz katıldığımız toplantılarda Türkiye'nin, sahip olduğu imkan ve kabiliyetlerle Avrupa'nın güvenliğine, istikrarına ve refahına önemli katkılarda bulunabileceğini hep söyledik. Bugün geldiğimiz noktada AB'nin de artık stratejik pusulasını kalibre etmesini bekliyoruz. Türkiye-AB ilişkilerinin bazı üyelerin dar çıkarlarına hapsedilmemesi gerektiğini düşünüyoruz. Avrupa'nın güvenliği söz konusu olduğunda Türkiye-AB ilişkilerinin ne denli önemli olduğu görülmektedir. Avrupa güvenliğine dair atılacak tüm adımların Türkiye ile birlikte planlanmasının ortak menfaatimiz için elzem olduğuna inanıyoruz.

Ukrayna'daki krizin etkilerini yakından hisseden iki ülke olduklarına dikkati çeken Fidan, iki ülkenin, ihtilafın çözümü için diyalog ve diplomasiden yana olduğunu, tarafların ateşkese yönelik adımlarını memnuniyetle karşıladıklarını ve bu sürecin desteklenmesi gerektiğini düşündüklerini aktardı.

Fidan, "Ümidimiz tam ve kapsamlı bir ateşkesin tesis edilmesi ve kalıcı barışa yönelik sürecin başlamasıdır. Bu yöndeki çabalarımızı ve taraflarla olan temaslarımızı sürdürmeye devam edeceğiz" diye konuştu.

"Suriye'de barış ve istikrar çabalarını baltalamaya çalışan provokasyonlara karşı dikkatli olunması gerekiyor" diyen Bakan Fidan, Suriye'deki ulusal diyalog konferansının ardından anayasa bildirgesi yayınlandığını, Suriye'nin toprak bütünlüğünü ve birliğini esas alan bu belgenin ayrılıkçı hareketleri reddettiğini söyledi.

Fidan, bildirgenin aynı zamanda herkes için eşit vatandaşlık hakkını da garanti altına aldığını belirterek "Siyasi geçiş sürecinin, hükümetin ve halk meclisinin oluşturulmasına dönük adımlarla sürmesini bekliyoruz. Şam'daki yeni yönetimin ülkede barış ve istikrarı sağlayacak kapasiteye ulaşması gerekmekte. Bunun için de uluslararası toplumun desteği ve angajmanı önem taşımaktadır. Bu doğrultuda yaptırımların tamamen kaldırılmasını temenni ediyorum" ifadelerini kullandı. 

'Amacımız varılan mutabakatın harfiyen, ruhuyla beraber uygulanması'

Fidan, önceki hafta üst düzey yetkililerle Suriye'ye yaptığı ziyareti hatırlatarak, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ve ekibiyle 'çok kapsamlı bir toplantı' yaptıklarını söyledi.

Suriye'deki görüşmelerde iki ülke ve bölge açısından da önemli olan konuların masaya yatırıldığını vurgulayan Fidan, "Bunların başında tabii ki Suriye'deki yeni yönetimin YPG ile yaptığı; vardığı mutabakatı gözden geçirmek oldu" dedi.

Fidan, bu konuda Türkiye'nin yorumlarını, gördüğü riskleri, nasıl karşılandığının gündeme getirildiğine işaret ederek, "Amacımız varılan mutabakatın harfiyen, ruhuyla beraber uygulanması. Bu noktada olası problem alanlarını da tabii ki işaret ettik" şeklinde konuştu.

Bölgede terör örgütü DEAŞ'ın yeniden canlanmaması için ortaya konacak mutabakatın nasıl işletileceği konusunun da gündeme getirildiğini kaydeden Fidan, Ürdün'deki 5'li toplantıyı hatırlattı.

Fidan, bu toplantıdaki çıktıların pratikte hayata geçirilmesi konusunda Suriye tarafının görüşlerinin dinlendiğine dikkati çekerek Ankara'nın da askeri istihbarat ve operatif anlamda görüşlerini paylaştığını belirtti.

Bu görüşlerin 5 ülke arasındaki heyete sunulacağının altını çizen Fidan, oradaki mutabakat ile somut bir şekilde yola devam edileceği mesajı verdi.

Fidan, Lazkiye'de meydana gelen olayları hatırlatarak bunların gözden geçirildiğini, buradaki provakasyonun ne olduğu ve olası tedbirlerin neler olması gerektiğini Suriyeli yetkililerden dinlediklerini aktardı.

Suriye'deki hükümetin bu durumu büyük bir ciddiyetle takip etmesinden duyulan memnuniyeti dile getiren Fidan, sivil katliamı olmaması ve buradaki sorumluların bulunması konusunda hassasiyet olduğunu ve somut adımlar atıldığını bildirdi.

Fidan, Suriye'de yeni anayasa ile ilgili çalışmaların ve anayasa oluşturulana kadar geçici anayasa ile ilgili konuların da ele alındığına işaret ederek olası bir kapsayıcı hükümetle ilgili görüşlerin gündeme getirildiğini kaydetti. 

'İsrail, soykırıma yeniden başladı'

Gazze'de ateşkesin kalıcı hale gelmesi ve müteakip aşamaların hayata geçirilmesi gerektiğini vurgulayan Fidan, şunları kaydetti:

İsrail, ateşkes anlaşmasını Gazze'ye insani yardımların girişini engelleyerek bozdu. Son günlerde yüzlerce Filistinliyi şehit ederek soykırıma yeniden başladı. Netanyahu'nun gündeminde barış, istikrar, uluslararası hukuk veya insani değerler yok. İsrail'in amacı, Filistin halkını sindirmek ve Filistin'i boşaltmaktır.

Filistin meselesi bölgesel ve küresel düzeyde daha büyük sorunlara yol açma riskini barındırıyor. Türkiye olarak Filistin halkının yanında durmaya devam edeceğiz. Pazar günü Kahire'de İslam İşbirliği Teşkilatı, Arap Ligi Gazze Temas Grubu'nun toplantısına katılacağım. Şu andaki önceliğimiz ateşkese geri dönülmesi ve Gazze halkının acil insani ihtiyaçlarının karşılanmasıdır. Diğer yandan İsrail'in işlediği suçların takipçisi olmaya devam edeceğiz.