10941,79%3,14
41,93% -0,15
48,75% -0,23
5539,53% -0,59
9439,52% -0,12
ANKARA-03.10.2025- Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü öncülüğünde yürütülen çalışmada araştırmacılar, dünya genelindeki hayvanat bahçelerinde yaşayan 528 memeli ve 648 kuş türünün yaşam sürelerini analiz etti. Sonuçlara göre:
Memelilerin yüzde 72’sinde dişiler erkeklerden ortalama yüzde 12 daha uzun yaşıyor. Kuşların yüzde 68’inde ise erkekler dişilerden yaklaşık yüzde 5 daha uzun ömürlü.
Hayvanat bahçelerindeki güvenli ve veteriner bakımı, yırtıcı türlerin olmaması, yeterli besin gibi sağlıklı koşullar farkı azaltıyor ancak tamamen ortadan kaldırmıyor.
Rekabet ve fiziksel büyüklük etkisi
Science Advances dergisinde yayınlanan araştırma, çiftleşme sistemlerinin ömür farkında belirleyici olduğunu gösteriyor. Tek eşli türlerde erkekler ve dişiler arasında yaşam süresi farkı yok denecek kadar az. Ancak çok eşli türlerde, erkeklerin daha büyük bedene sahip olması ve dişiler için yoğun rekabete girmesi ömürlerini kısaltıyor.
Örneğin geyik ve antiloplarda, 'erkeklerin dişilerden daha iri olması onların daha erken ölmesine' yol açıyor. Benzer şekilde 'yoğun kavga ve rekabetin yaşandığı türlerde dişilerin ömrü erkeklerden belirgin şekilde uzun' çıkıyor.
İnsanlarda durum ne?
Tarihsel verilerden günümüz toplumlarına kadar, kadınların erkeklerden daha uzun yaşadığı görülüyor. Ancak fark, şempanze ve gorillere kıyasla daha küçük.
Bunun nedeni, insanlarda erkekler arası rekabetin daha zayıf olması ve cinsiyetler arasındaki boy farkının çok belirgin olmaması.
