11193,88%-0,40
42,60% 0,04
49,64% 0,19
5748,19% -0,33
9292,05% 0,12
ANKARA- 10.12.2025- Gıda sisteminin görünmez bir bedeli olduğu ortaya çıktı. Yeni bir rapora göre, paketlemeden tarıma kadar birçok aşamada kullanılan sentetik kimyasallar, kanser ve üreme sorunları gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açarak küresel çapta yılda yaklaşık 2.2 trilyon dolarlık bir sağlık yükü oluşturuyor.
Bu miktar, dünyanın en büyük 100 şirketinin toplam karına denk geliyor.
Rapor, özellikle plastik katkı maddeleri (ftalatlar, bisfenoller), tarım ilaçları (pestisitler) ve 'sonsuz kimyasallar' olarak bilinen doğada yüzyıllarca bozulmadan kalabilen PFAS'ın yol açtığı zararın boyutlarını gözler önüne seriyor.
Hormon bozukluğundan obeziteye
Uzmanlar, bu kimyasalların hormonal sistemi bozduğuna, doğum kusurlarına, nörolojik gelişim sorunlarına ve obeziteye zemin hazırladığına dikkat çekiyor. Raporu hazırlayan ekipten Prof. Dr. Philip Landrigan, durumu 'bir uyanma çağrısı' olarak nitelendiriyor.
Landrigan, "Kimyasal kirlilik sorunu, iklim değişikliği sorunu kadar ciddi" ifadelerini kullanıyor.
Özellikle çocukların gelişmekte olan beyinlerine zarar veren ve endokrin sistemini bozan kimyasalların gelecek nesiller üzerindeki uzun vadeli etkilerinden endişe duyulduğu belirtiliyor.
Tarımın temellerini de tehdit ediyor
Rapor, bu kimyasalların yalnızca insan sağlığına değil, gezegenin geleceğine de büyük bir tehdit oluşturduğunu vurguluyor.
Söz konusu kimyasalların neden olduğu ekosistem hasarının ve tarımsal kayıpların ek maliyetinin ise en az 640 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor.
Araştırmacılar, gıda temas malzemelerinde, ambalajlarda ve endüstriyel tarımda her yerde bulunan bu kimyasallara maruziyetin mevcut hızında devam etmesi halinde, 2025 ile 2100 yılları arasında dünyada 200 ila 700 milyon daha az doğum olabileceği uyarısında bulunuyor.
Uzmanlar, endüstriyel kimyasalların piyasaya sürülmeden önce farmasötik ürünlerde olduğu gibi sıkı güvenlik testlerinden geçirilmemesini ve etkilerinin yeterince izlenmemesini eleştiriyor.
