Meme kanseri her 8 kadından birini tehdit ediyor. Doğru bilinen yanlışlar ve geç teşhis ise hastalığın daha ciddi seyretmesine hatta kadınların hayatlarını kaybetmesine neden oluyor. Türkiye’de, önemli bir halk sağlığı sorunu olan meme kanseri, yüzde 24’lük oranla kadınlarda en sık rastlanan 10 kanser türü arasında ilk sırada. Son yıllarda meme kanseri görülme yaşının oldukça genç yaşlara kayması, sorunun önemini daha da artırmakta. 1-31 Ekim Meme Kanseri Kanseri Farkındalık Ayı nedeniyle Prof. Dr. Serkan Keskin, meme kanseriyle ilgili merak edilen 16 soruyu yanıtladı.

İşte o sorular ve yanıtları...

1. Sık mamografi çektirmek meme kanseri yapar mı?

Meme kanseri tanısında çok önemli bir yere sahip olan mamografide verilen ışın dozu düşüktür. Belirli aralıklarla mamografi çektirmek sakıncalı değildir.

2. Mememi ben kontrol ediyorum, şikayetim de yok, doktora gitmeli miyim?

Meme kanseri için en önemli nokta herhangi bir şikayet olmadan doktora gitmektir. Memedeki kitle, ele gelecek hale gelmeden çok önce mamografi ile saptanabilir. Dolayısıyla hiç şikayet olmadan kontrole gidilmelidir.

3. Ailemde hiç meme kanseri yok, bende de olmaz değil mi?

Ailedeki kanser vakaları, meme kanseri riskini artırır. Ancak meme kanserlerinin %85'i bireysel faktörlerle ortaya çıkar. Bu nedenle ailesinde meme kanseri olmayan kadınlarında rutin kontrollerini ihmal etmemesi gerekir.

4. Doğum yaptım ve emzirdim, benim meme kanseri olma riskim var mı?

Doğum yapmış ve emzirmiş olmak meme kanseri riskini azaltsa da meme kanseri olmayacağı anlamına gelmez.

5. Menopozdan önce meme kanseri olur muyum?

Hayati riske sebep olan en önemli hastalıklardan biri olan kanserin çoğu türü her yaşta ortaya çıkabilir. Meme kanseri günümüzde genç yaşlardaki kadınlarda da sık görülmeye başlamış durumdadır.

6. Erkeklerde meme kanseri olur mu?

Ailesinde kanser hikayesi olan erkekler de meme kanseri ve diğer tüm kanser türleri riski taşırlar. Tüm meme kanserlerinin yüzde 1’i erkeklerde görülür.

7. Mememde kistler var, meme kanseri miyim?

Meme kistleri çoğu kadında görülür ve kanser riski taşımaz. Ameliyat ile alınmasına gerek yoktur. Büyüyüp ağrı yaptıklarında ya da meme kanseri yönünden kuşku uyandırdıklarında boşaltılabilir.

8. Mememde bir kitle var ve ağrımıyor, kanser mi oldum?

Kitlenin ağrıması ile kanser olması arasında bağlantı yoktur. Memede ele gelen her doku kanser kitlesi demek değildir.

9. Mememdeki akıntı kanser anlamına gelir mi?

Her kadında memeden sıkmakla bir miktar akıntı olabilir. Bu kanser belirtisi değildir. Kendiliğinden olan, tek taraflı ve kanlı akıntılar tehlike habercisidir ve incelenmesi gerekir.

10. Genç yaşta mamografi çektirmek sakıncalıdır mıdır?

Genç yaşta mamografi çektirmenin sakıncası yoktur. Ancak 30 yaşın altındaki kadınlarda meme dokusunun özelliğinden dolayı mamografi ile yeterli görüntü alınamadığından, genç yaşlarda genellikle mamografi yerine ultrason tercih edilir.

11. Meme MR’ı ile yüksek dozda radyasyon alınır mı?

Meme MR çekimlerinde hasta herhangi bir radyasyona maruz kalmaz.

12. Çok sık meme ultrasonu yaptırmak sakıncalıdır mıdır?

Ultrason, anne karnındaki bebeğe bile yapılabilir. Hangi sıklıkta gerekiyorsa o sıklıkla yapılabilir.

13. Biyopsi yaptırmak kitlenin kanserleşmesine yol açar mı?

Biyopsi işlemi, bir kitlenin adının konması için en güvenli yoldur ve kitlenin niteliğini değiştirmez. Hastalığın yayılmasına neden olmaz.

14. Kanserli bir kitlenin ameliyatla alınması kanserin vücuda yayılmasına yol açar mı?

Kanser vücuda yayılacaksa, kanserli kitleden ayrılan hücreler yoluyla yayılır. Bu kitlenin alınması yayılmayı engeller. Kitlenin alınmasında geç kalınmış ise, ameliyattan önce vücuda yayılmış hücreler, kitlenin kendisi alınsa bile bir süre sonra yeni kitleler oluşturabilir. Bu durumun ameliyatla ilgisi yoktur.

15. Bende meme kanseri tespit edildi, mememi kaybedecek miyim?

Çok geç kalınmamışsa meme kanseri ameliyatlarında memenin tümünün alınmasına gerek yoktur. Yalnızca kanserli dokunun alınmasıyla memeye dokunmadan tedavi tamamlanmaktadır. Gecikmiş olgularda ise, memenin tamamen alınması gerekse bile, aynı seansta hastanın kendi dokularından ya da hazır protezler kullanılarak aynı seansta hastanın alınan memesi yerine konabilmektedir.

16. Meme kanseri ameliyatlarında koltuk altı lenf bezleri tamamen alınır ve bu da kolun şişmesine, sakatlanmasına yol açar. Kolumu artık eskisi gibi kullanamayacak mıyım?

Çok geç kalınmamışsa koltuk altı lenf bezlerinin tamamının alınmasına gerek yoktur. Çeşitli işaretleme yöntemleri ile ameliyat sırasında lenf bezlerinin birkaçı işaretlenip alınarak incelenir. Eğer sorun yoksa diğer lenf bezlerine hiç dokunulmaz. Diğer lenf bezlerinin alınması gerekse bile bu durum mutlaka kolun şişmesi anlamına gelmez. Kolun şişmemesi için tedbirler alınmalıdır.

Meme kanserinin 6 öncü sinyali

Ele gelen kitle: Memenin herhangi bir yerinde veya koltuk altına yakın kısmında hissedilen sert, genellikle ağrısız kitle.

Meme başında çekilme: Meme ucunda içe doğru çekilme, düzleşme veya normal görünümün bozulması.

Deride çukurlaşma: Meme derisinde portakal kabuğu görünümü, çukurlaşma, kalınlaşma ve meme başında pullanma.

Akıntı ve kanama: Meme başından kendiliğinden, özellikle kanlı veya berrak akıntı gelmesi.

Koltuk altında şişlik: Koltuk altında ele gelen lenf bezi büyümeleri

Şekil veya boyut değişimi: Memenin birinde, diğerine göre ani büyüme, asimetri ya da şekil değişikliği