Ermenilerin, 1988’den beri devam eden 32 yıllık işgali, Azerbaycan ordusunun başarılı operasyonuyla son buldu. Karabağ, 2020’de özgürlüğüne kavuştu. Azerbaycan, 44 günde topraklarını geri alarak “Karabağ Azerbaycan’dır” ülküsünü tüm dünyaya kabul ettirdi.
Azerbaycan ordusu, 44 günde 5 şehir, 4 kasaba ve 286 köyü işgalden kurtardı. Bu süreçte 2 bin 908 şehit verdi,94 sivil kaybetti. Karabağ’ın sembol şehri Şuşa’nın kurtarılmasıyla Ermenistan yenilgiyi kabul etti. 10 Kasım 2020’de üçlü bildiri imzalandı. İlham Aliyev, Azerbaycan askerlerinin Şuşa kentini kurtardığını açıklayarak, ”Bu günün Azerbaycan tarihinde önemli bir gün olarak kalacak. Şuşa’nın Azerbaycan tarihinde özel yeri var. Şuşa sadece Azerbaycan’ın değil tüm Kafkasya’nın incisidir. 28 yıl sonra Şuşa’da ezan sesi duyulacak” demişti.
Aliyev, Azerbaycan ordusunun topraklarını kurtarmak için yürüttüğü operasyonun başladığı gün olan 27 Eylül’ü de ”Şehitleri Anma Günü” olarak belirledi.
İkinci Karabağ Savaşı’nda, Azerbaycan Bayraktar TB2 SİHA’ları etkin bir şekilde kullandı. Bu SİHA’lar, Ermenistan ordusuna ait birçok hedefi imha ederek savaşın seyrini değiştirdi. Azerbaycan Ordusu, Baykar tarafından milli ve özgün olarak geliştirilen Bayraktar TB2 SİHA’ları tüm cephe hattında kullandı. Aliyev, Baykar Savunma Teknik Müdürü Selçuk Bayraktar’ı Karabağ Nişanı ile ödüllendirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türk devlet yetkilileri, savaşın ilk anlarından itibaren Azerbaycan’a destek verdi. Bu destek, Azerbaycan halkı ve ordusu için moral kaynağı oldu. Cumhurbaşkanı Aliyev, Karabağ’la ilgili her konuşmasında, Erdoğan’ın ” Azerbaycan yalnız değildir” sözünün üçüncü güçlerin savaşa müdahil olmasını önlediğini belirterek, Türkiye’nin desteklerini hiçbir zaman unutmayacaklarını ifade etti.
Azerbaycan hükümeti, zaferin ardından Karabağ’da imar çalışmalarına başladı. Son 3 yılda, “akıllı şehir” ve “akıllı köy” konseptleriyle bölgeyi yeniden inşa ederek 7 milyar dolar harcadı. Azerbaycan, barışın tesisi için diplomatik girişimlerini sürdürüyor. Ermenistan ile barış anlaşması imzalamak için şartlar sunan Azerbaycan, bu süreçte uluslararası arabuluculardan destek alıyor. 19 Eylül 2023’te Azerbaycan, Karabağ’da anayasal yapıyı yeniden tesis etmek amacıyla “antiterör operasyonu” başlattı. Operasyon sonucunda Ermeni güçler silah bıraktı ve Azerbaycan egemenliğini tam olarak sağladı.
