Görünürde zararsız gibi duran ama dikkatle incelendiğinde ciddi bir sağlık sinyali olabilecek bir hastalık: Telenjiektazi. Cilt yüzeyine yakın küçük damarların genişlemesiyle oluşan bu durum, genellikle yüzde, bacaklarda ve burun çevresinde görülüyor. Estetik bir sorun gibi algılansa da bazı vakalarda kalp ve damar hastalıkları ile bağlantısı dikkat çekiyor. 

Telenjiektazi nedir?

Telenjiektazi, küçük kan damarlarının anormal şekilde genişlemesiyle ortaya çıkan bir damar bozukluğudur. En sık yüzde, burunda, yanaklarda, bacaklarda ve ellerde kırmızı-mor renkli örümcek ağı şeklinde damarlar olarak belirir. Bu damar genişlemeleri çoğu zaman zararsızdır, ancak bazı sistemik hastalıkların belirtisi olabilir.

Neden olur? Kimlerde görülür?

Telenjiektazi nedenleri arasında genetik faktörler, güneşe uzun süre maruz kalma, cilt yaşlanması, karaciğer hastalıkları ve hormonal değişiklikler yer alır. Ayrıca rosacea ve skleroderma gibi hastalıklarda da sıklıkla görülür. Kadınlarda, özellikle de açık tenlilerde daha yaygındır.

Kalp ve damar hastalıklarıyla bağlantısı var mı?

Her Telenjiektazi vakası kalple ilgili olmayabilir, ancak bazı özel durumlarda dikkatli olunması gerekir. Özellikle kalıtsal hemorajik telenjiektazi (HHT) olarak bilinen nadir bir genetik sendrom, burun kanamaları ve iç organlarda damar bozukluklarına yol açabilir. Bu sendrom kalp yetersizliği ya da pulmoner arteriyovenöz malformasyonlar gibi ciddi sorunlara neden olabilir.

Telenjiektazi nasıl tedavi edilir?

Telenjiektazi tedavisi genellikle kozmetiktir. En yaygın yöntemler:

Lazer tedavisi: Genişlemiş damarları hedef alarak yok eder.

Skleroterapi: Damar içine enjeksiyonla damarların büzülmesi sağlanır.

Radyofrekans tedavisi: Isı kullanılarak damarlar kapatılır.

Ancak sistemik bir hastalıkla ilişkiliyse, altta yatan hastalığın tedavisi şarttır. Özellikle kalp-damar sistemi taraması gereken durumlarda hastalar kardiyoloji ya da genetik uzmanlarına yönlendirilir.

Ne zaman doktora başvurmalı?

Eğer Telenjiektazi yaygınsa, sık burun kanamaları eşlik ediyorsa, cilt dışında iç organlarda da sorun hissediliyorsa mutlaka doktora başvurulmalıdır. Uzun süreli, açıklanamayan yorgunluk ve nefes darlığı gibi semptomlar kalp ile ilgili sistemik etkileri düşündürebilir. 

Önlem alınabilir mi?

Bazı risk faktörleri önlenebilir:

Güneşten korunmak

Aşırı sıcak ve soğuk ortamlardan kaçınmak

Sigara ve alkol kullanımını azaltmak

Cilt yapısına uygun bakım ürünleri kullanmak

Ayrıca ailesinde damar hastalığı öyküsü olanlar, belirli aralıklarla kalp ve damar kontrolleri yaptırmalıdır.