ANKARA - 22.04.2025 - Dünya’nın ilk uydusu olan Sputnik’in uzaya gönderilmesinin üzerinden geçen 68 yıl geçti. Sputnik’in uzaya gönderilmesinin ardından geçen süreçte uzaya uydu gönderme yarışı hız kazandı. Aradan geçen 68 yılda 11 binin üzerinde uydu, dünya yörüngesine fırlatıldı. Bu uydulardan hepsi şu andan aktif olarak çalışmasa da yörüngede dönmeye devam ediyor. 2024 itibarıyla yörüngede yaklaşık 9 bin civarında aktif uydu bulunduğu tahmin ediliyor.
Dünya’da 30 ülkenin yörüngede uydusu bulunurken bu sayı her geçen gün artıyor. Uyduya sahip olan ülkeleri uydu sayılarından da son yıllarda büyük orandan artış yaşanıyor. Özellikle haberleşme teknolojisi olan ihtiyacın artması ile birlikte daha fazla uydu yörüngede yer almaya başladı. Bazı ülkeler, askeri ve istihbarat uydularını gizli tutabiliyor. Bu nedenle tam sayı tam olarak bilinmiyor.
Dünya genelinden en çok uydu ABD’ye ait. ABD’nin 5 bin civarında uydusu olduğu tahmin ediliyor. Bu uyduların büyük bir kısmını Elon Musk’ın sahip olduğu şirkete ait olduğu biliniyor.
Uydu yarışında ABD’yi Çin takip ediyor. Çin, haberleşme, gözlem ve bilimsel amaçlı uydularıyla ikinci sırada yer alıyor. Çin’in 450 civarından uydusu olduğu tahmin edilirken, son yıllarda uydu fırlatma kapasitesini hızla artış gözlemleniyor.
Rusya, Sovyetler Birliği’nin mirası olan Sputnik-1 ile uzay yarışını başlatmıştı. Rusya bu yarışta varlığını iddialı bir şekilde sürdürüyor. Rusya'nın 200 civarında uydusu olduğu tahmin edilirken askeri ve iletişim uyduları öne çıkıyor.
Türkiye'nin 9 uydusu bulunuyor
Türkiye uzay yarışına, Türksat 1A’nın, 24 Ocak 1994'te uzaya fırlatılması ile birlikte girdi. Fakat ilk uydu fırlatma sonrasında okyanusa düştü. Türkiye, 10 Ağustos 1994'te Türksat 1B ile uzaydaki yerini aldı.
Türkiye'nin, Türksat 6A öncesinde 5'i haberleşme (Türksat 3A, Türksat 4A, Türksat 4B, Türksat 5A, Türksat 5B) ve 3'ü gözlem (Göktürk-1, Göktürk-2 ve İMECE) olmak üzere aktif 8 uydusu bulunuyordu. 6A ile birlikte aktif uydu sayısı 9’a yükselmiş oldu.
