Son yıllarda sık sık dile getirilen bir rahatsızlık var; yemeklerden hemen sonra oluşan şişlik, mide ve sindirimdeki rahatsızlık hissi. Bu şişlik ve hazım sorununun sebebi ne, neden yemeklerden sonra şiş hissediyoruz? Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Ferhat Arslan konuyla alaklı açıklamalarda bulundu.
'Yemekten sonra neden şiş hissediyoruz?
Doç. Dr. Ferhat Arslan konuya ilişkin bilimsel bir verinin henüz bulunmadığına dikkat çekti ancak 'Yaygın kanaate katılıyorum' dedi ve "Bu bir gözlem sorusu ve subjektif bulgulara dayanıyor. Bu gözlemin kesitsel çalışmalar ile ortaya konulması örneğin anket çalışmaları yapılarak toplumdaki sıklığına vurgu yapılması önemlidir. Dolaylı yoldan ise ülkemizdeki genelde Aile Sağlığı Merkezi hekimi ve dahiliye hekimleri özelinde ise gastronomi bölümüne yapılan başvurular ve özellikle bu nedenle yapılan endoskopik işlemlerin sayısının ortaya konması gerekir. Bununla birlikte bende bu yaygın kanaatin doğruluğuna katılıyorum" diye ekledi.
Bağırsak florası neden bozuluyor?
Arslan bağırsak florası için tehlike oluşturan hususları şöyle maddeledi:
"Buna neden olan şeyleri çok yönlü düşünmek gerekir lakin başa koymamız gereken şeyin tüketilen gıda maddelerinin içeriği olduğu da aşikardır. Bunu kısaca 3 başlıkta toplayalım. Konunun çok uzun olması nedeni ile ancak şu şekilde bir özetleme mümkündür."
| Pestisitler | bağırsak florasını, bağırsak geçirgenliği artırarak ve sindirime yardımcı enzim fonksiyonlarını bozarak bunu yapar |
| Genetiği değiştirilmiş gıdalar | gluten/lektin içeriğinin artırımı, bağırsak florasının bozulması neticesinde inflamasyonu tetikler |
| Katkı maddeleri (Yapay tatlandırıcılar, emülgatörler ve koruyucular) | bağırsaklarımız için nerede ise mutajen yani kanserojen maddelerdir. |
Gıda intoleransı yediğiniz gıdanın içeriğinin tamamı veya bir kısmının size özel olan sindirim sisteminizce (genetik miras ve mikrobiyota dengeniz) kabul görmemesi ve işlenip yapıtaşlarına dönüştürülmesi sürecinin ya tamamen ya da kısmen sekteye uğrayarak bozuk bir sindirim oluşmasıdır. Bunun alerji ile karıştırılmaması gerekir. Burada bağışıklık sisteminin tepkisel yanıtı yok denecek kadar azdır ve hayati tehdit içermez. Şu maddeler başlığında gıda intoleransı toplanabilir.
Sindirim enzimlerinin eksikliğinde; Laktoz, fruktoz, gluten ve Fermente olabilen oligosakkaritler, disakkaritler, monosakkaritler ve polioller (FODMAP) intoleransı (Soğan, sarımsak, baklagiller, elma, süt ürünleri)
Kimyasal reaksiyonların varlığında; Histamin (diamin oksidaz (DAO)eksikliği), salisilat (çay, baharat, çilek üzüm v.b.) veya Monosodyum glutamat intoleransı
Emilim veya metabolizmadaki genetik farklılıklardan dolayı; kafein ve sorbitol ve mannitol (şekersiz sakız, diyet ürünleri) intoleransı
Huzursuz bağırsak sendromu nedir?
Yine gıda intoleransı sebebiyle de baş gösterebilen huzursuz bağırsak sendromu. Sindirim ve boşaltım sistemindeki temel sıkıntılardan olan huzursuz bağırsak sendromu nedir?
“Karında dolaşan veya sabit yerleşimli ağrılar, dışkılamanın rahatsızlık verici mahiyette olması, aşırı gaz üretimi ile karakterize bir durumdur. Kişi hem tam olarak sindiremedigini hem de tam olarak boşaltamadığını tarif eder”
Yemekten sonra şiş hissetmemek için ne yapılabilir?
Peki şişkinlik, gaz ve sindirim rahatsızlığını engellemek için ne yapılabilir? Dr. Arslan; 'zencefil, rezene ve papatya çayı tüketin' dedi ve şu noktalara dikkat çekti:
Öncelikle kendinizi tanımanız ve biraz da kendinize önem vermeniz gerekmektedir. Günlük hayatın debdebesi size yiyecek olsun da ne olursa olsun düşüncesinde sindirim sisteminize bir çöp dönüştürme merkezi gibi muamele etmenize sebep olabilir. Bunu yapmayın ve size rahatsızlık veren şeyleri hayatınızdan çıkarın. Yavaş ve çiğneyerek yiyin. Hava yutmayın. Hayatınıza yoğurt, bal ve kefiri sürekli misafir edinin. Zencefil, rezene ve papatya çaylarını sıralı tüketin. Ve en önemlisi lütfen az yiyiniz.