ANKARA - 08.07.2025 - Memur-Sen ve Eğitim-Bir-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın, mevcut zorunlu eğitim sistemi olan 4+4+4 modelinin son dört yılının yeniden ele alınması gerektiğini açıkladı. 81 ilde yapılan saha araştırmasında, öğretmenlerden öğrencilere, okul yöneticilerinden velilere kadar geniş bir kitlenin görüşleri alındı.

36 bini aşkın katılımcıdan güçlü değişim talebi

Araştırma, 17 binden fazla öğretmen, 7 binin üzerinde idareci, 5 bini aşkın lise öğrencisi ve 5 binden fazla velinin katılımıyla yapıldı. Sonuçlara göre, katılımcıların büyük çoğunluğu mevcut sistemin beklentileri karşılamadığını belirtti.

Öğretmenlerin yüzde 93,8’i, yöneticilerin yüzde 97,1’i, öğrencilerin yüzde 78,5’i ve velilerin yüzde 78,8’i 12 yıllık zorunlu eğitimin son dört yılının değiştirilmesini istedi.Sistemin yeterli olduğunu düşünenlerin oranı tüm gruplarda oldukça düşük kalırken, eğitimin süresinin uzatılması gerektiğini savunanlar yüzde 2’nin altında kaldı. 

Lise son sınıfın yapısı sorgulanıyor

Araştırma, özellikle lise son sınıfın işlevi konusunda dikkat çeken veriler sundu. Katılımcıların büyük bölümü, son sınıfın üniversite hazırlık ya da kariyer planlama yılına dönüştürülmesini önerdi.

Öğretmenlerin yüzde 90,4’ü, öğrencilerin yüzde 92,3’ü, yöneticilerin yüzde 88,8’i ve velilerin yüzde 89,9’u bu dönüşümü destekledi.

“Son yıl okul devamlılığı gereksiz” diyen öğretmen oranı yüzde 83,6, öğrencilerde ise yüzde 75,9 oldu.

Katılımcıların çoğu, zorunlu eğitimin süresinin iş dünyasının ihtiyaçlarına uygun olmadığını belirtti.

Öğretmenlerin yüzde 87,8’i, yöneticilerin yüzde 93,1’i ve velilerin yüzde 71,6’sı, sistemin ara eleman bulmayı zorlaştırdığı görüşünde birleşti.

Ayrıca eğitim süresinin uzunluğunun okul terki riskini artırdığı yönünde ciddi bir kanaat oluştu. Öğrencilerin yüzde 67,2’si, öğretmenlerin yüzde 70’i bu görüşe katıldı. 

Lise modelinde öne çıkan seçenek: 2+2 ve 3+1

Araştırmada, mevcut sistem yerine önerilen “esnek ve modüler” lise yapıları öne çıktı. En çok destek gören iki model:

2+2 modeli (2 yıl zorunlu + 2 yıl isteğe bağlı):
Öğrencilerde destek oranı yüzde 38,9, öğretmenlerde yüzde 34,5, yöneticilerde yüzde 32,5, velilerde ise yüzde 28,6

3+1 modeli (3 yıl zorunlu + 1 yıl isteğe bağlı):
Öğrencilerde yüzde 31,4, öğretmenlerde yüzde 18, yöneticilerde yüzde 14,7, velilerde ise yüzde 20

“Lise 4 yıl zorunlu kalsın” diyenlerin oranı ise tüm gruplarda yüzde 10’un altında kaldı.

Ali Yalçın, yaptığı açıklamada şu değerlendirmede bulundu:

“Sahanın beklentilerini yaptığımız araştırmalarla ortaya koymakla mükellefiz. Milli Eğitim Bakanlığı da bu konuda benzer açıklamalar yaptı. Artık bu alanda kapsamlı bir mutfak çalışmasına ihtiyaç var. Tüm paydaşların sürece dahil olması gerekiyor.”