…
aidiyet*
ait olmadığın yerdeysen eğer
içten içe çürürsün
Mehmet Fatih KOŞAN
Gerisini sen tamamla kısmına, ben de şunları yazdım:)(bu yazıyı kaleme alırken…)
Ya sen(**)
Elli dört yıldır bu şehirdeyim
Halen “Ankara taşıyla” tanışmadım,
Ya o tanıtmadı kendini bana,
Ya ben onu görmezden geldim,
Bu şehir gri,
Binalar siyaha yakın
Adeta “Ankara”nın, karası.
İnsanları gibi,
Renkleri solmuş
Renklerini koruyabilmiş insanlar suçlu sanki,
“Her bahtı karanın görmek istediği Ankara”
Umudun şehri ol yeniden,
Sen başkentsin, göster baş olduğunu,
Bütün şehirler girsin hizaya…
(**Can’ın Özünden / 10 Şubat 2025)
(*Mehmet Fatih Koşan, Bir Yemin Gibisin, Sinada Yayınevi, 2022. Değerli dostum Fatih beye paylaşım izni için teşekkür ediyorum.)
…
Kentleşme ve Kentleşememe / Kentlileşme ve Kentlileşememe
Toplum Bilimin / Sosyolojinin temel çalışma konularından birisidir, şehirleşme / kentleşme. Şehir, içinde bulunduğu medeniyetin, pek çok göstergelerini de barındırır. Her bir şehir bir diğerinden farklıdır. Komşu şehirler birbirlerine benzese de özgün yanları vardır mutlaka. Başka bir yazımızın konusu olabilir belki, “yaşadığınız şehri ne kadar özgün (eşsiz, benzersiz) buluyorsunuz? Şehrinizin özgün olması için sizin katkınız ne?
…
“Farkındalık” kavramı daha çok “kişisel gelişimle” özdeşleşmiş olsa da, her ortamda ve durumda “farkındalık” adeta bir “uyanma” halidir. Farkına varırsan bakışın da değişebilir. Tabi ki, değişmek ve değiştirmek de bir zaman alacaktır. Geçen hafta içinde “tesadüfen” denk geldiğim ama hem ardından çektiğim iki fotoğraf karesi, bugünkü yazımızın konusunu belirledi. Bu yetmezmiş gibi bugün geçen hafta fotoğrafını uzaktan çektiğim “ekmeğini çöpten kazan kadın”, kucağında bebeğiyle bir marketin giriş kapısında yardım için talebini önünden geçen herkese duyuruyordu….
…
Çöp daha çok kentin / şehrin “bir şekilde çözdüğü(nü zannettiği)” sorunlardan biri. Ayrı bir “sektör” adeta. Her birimizin hemen hemen her gün gördüğü (ya da görmezden geldiği) çöp toplayıcıları, elleriyle arkalarından çektikleri “boylarından büyük” arabalarıyla, adeta “görünmezlik” zırhı giymiş, bütün algılarını işine vermiş “çoluk-çocuk, ma-aile”, kimi zaman ayrı ayrı ama birbirlerine yakın yerlerde gördüklerimiz / görmediklerimiz…
…
Hafta başında bir vesileyle bir resmi kurumun otoparkında araç içerisinde beklerken, temizlik elemanları siyah poşetler içerisinde çöpleri birer birer yani her görevli kendi sorumluluk alanının çöplerini dışarıdaki çöp kutularına bırakmaya başladılar. Aradan 5 dk bile geçmeden genç bir adam, kulaklarında kulaklığıyla belki de müzik dinleyerek, yaklaştı çöp kutularının yanına. Önce boyundan büyük el arabasının içindekileri “tepiştirmek” için arabasının içine çıktı. Adeta tranbolinde zıplarcasına zıplayarak “pres” vazifesiyle içindekilerin daha az yer kaplamasını sağladı. İndi arabasından, hızlı bir şekilde, o büyük siyah çöp poşetlerinin her birini ameliyat edercesine “karınlarını deşercesine” tüm bağırsakları dışarı çıkardı. Plastik şişeler ve cam şişeler öncelikli, sonra karton kutular. Ama etrafa saçılan kullanılmış tuvalet kağıtlarını çöp kutusuna yeniden doldurarak, bir sonraki siyah poşete yöneldi. Bu arada resmi görevlilere çöp poşetlerini yere bırakmalarını söyleyerek onları zahmetten kurtararak (çöp kutularına kaldırıp atmak, ağzına kadar dolu, taşımakta zorlandıkları için olsa gerek yerde sürüterek getirdikleri, altı yırtıldı yırtılacak poşeti çöp bidonunun yanına bırakıvermiş oldular) işine devam etti. Yaklaşık 15 dakika içinde 10 poşetin nasıl ayrıştırıldığına tanık oldum.
…
Bir diğer sahne; ben otobüs durağında beklerken, bir eliyle; o boyundan büyük, kirli beyaz çuval örtülü “çek çek” araba idare eden, diğer eliyle de bebek arabasının içindeki bebeğiyle konuşarak hayli işlek bir yoldan karşıdan karşıya geçmek için bekleyen bir kadın, arabaları bekledi. Uygun bir zamanda “telaş içinde önde bebek arabası, ortada kendisi arkasında çöp arabası ile karşıya geçti. Oysa elli metre ileride yayaların düğmesine basarak karşıya geçebilecekleri bir trafik lambalı yaya geçidi olmasına rağmen. O günün haberlerine konu olmaması, yarın bir trafik kazasına karışmayacağı anlamına gelmiyor.
…
Medeniyetin çeşitli göstergeleri var şüphesiz. Ben bunlardan birinin herkesin kullanımına açık (umumi) tuvaletler ile çöplüklerin durumu olduğunu vurgulamak istiyorum. Tuvaletlerin durumu bu yazımızın dışında ele almaya değer başka bir yazının konusu olabilir. Her birimizin tanık olduğu bu günlük fotoğraf karesi bana 21. Yüzyılın 25. Yılında neden halen bu çöp sorununu daha insani ve de halk sağlığı sorunu olmadan çözülemediğini düşündürdü. Belediyeler bazı yerlere sadece cam şişeler atılsın diye özel bir alan ve özel bir kutu koymuş. Şöyle bir bakın içinde en az cam şişe var. Vatandaş ne bulduysa atmış içine.
…
Çöpleri neden halen evlerde ayrıştıramıyoruz? Özellikle büyükşehirlerde “site hayatının” yaygınlaştığı yerlerde bile, apartmanlarda ayrıştırılmış çöp kutuları yok. Söylenecek çok şey var. Ayrıştırılmış kutuların artık evlerimize girme zamanı gelmedi mi? Eğer bizler evimizdeki çöpü ayrıştıramazsak, “SIFIR ATIK” hayal…
…
Kuran- Kerim’de Rum Sûresi 41. Ayette;
"İnsanların kendi işledikleri (kötülükler) sebebiyle karada ve denizde bozulma ortaya çıkmıştır. Dönmeleri için Allah, yaptıklarının bazı (kötü) sonuçlarını (dünyada) onlara tattıracaktır."(https://www.kuranvemeali.com/)
Peygamberimizin (S.A.V.) Hadislerinde;
"Temizlik, imanın yarısıdır"( Müslim, Tahâre, 1.) hadisinde beden, elbise, mekân ve gıda temizliğini kastetmiş, temizliğe önem vermeyen kişilerin adeta imanının yarım olacağını vurgulamıştır. (https://www2.diyanet.gov.tr/DinHizmetleriGenelMudurlugu/VaazHizmetleri/A%C4%9Fac%C4%B1%20Ye%C5%9Fili%20Koruyal%C4%B1m%20ve%20%C3%87evreyi%20Temiz%20Tutal%C4%B1m.pdf)
…
Canın Özünden, Can-ı Gönülden …
Dr. Özcan Kars / drozcankars.yenibaskent@gmail.com / @drozcankars
