HAMAS Siyasi Lideri İsmail Haniye'nin suikasti ile ilgili bugün konuk olduğum EKOL TV 'de yayından siz okuyucularımla paylaşmak istedim.
İran'a İsrail'in bu süreçten sonraki durumları İsrail'e karşı İran bir cevap verecek mi? Fakat ben hep şunu da söylüyorum, yazılarımda ya da çeşitli televizyon programlarında İsrail ile İran'ın düşmanlıkları da zahiren esasında. Yani Batı'nın yani iki taraf da ilişkilerini gayet sürdürdükleri de anti parantez bilinmektedir. Bunu da söyleyelim. Burada hem İsrail hem İran birbirlerinden düşmanca söylemlerle iç dinamiklerini, kamu oylarını diri tutmak cihetine gitmektedirler. Yani millet, düşmanlarından yararlanmaktadırlar esasında. Bu hakların varlık sebebi pozisyonuyla görmektedirler ancak geri planda birbirleriyle ilişkilerinin olduğu da bilinmektedir. O zamana kadarki bu İsmail Haniye suikastini varsayalım ki İsrail yaptı ama önceki durumlarda genelde birbirlerine füze atmaları danışıklı dövüş şeklindedir. Uluslararası kamuoyunda böyle bilinir. Çünkü düşen füzeler hep boş arazilere, vesaireye düşmekteydi. İşte askeri tesisin kenarında düşmekte tele örgülerin kıyısına gelmekteydi. Birbirlerine göz dağı ve iç kamuoylarını yumuşatmak için “cevabımızı verdik, füzelerimiz attık işte kanımız yerde kalmadı” gibi.
Bu da hemen Kasım Süleymani vardı hatırlarsınız Kasım Süleymani suikastla öldürüldü ve İran, “kanı yerde kalmayacak” diye ayyuka çıkarttı. Birçok söylemler yaptı ama fazla da bir şey olmamıştı hatırlarsın. Dolayısıyla bundan sonraki süreçte İran'ın tutumuna İsrail'in kabullenip kabullenmemesine ve bu süreci, gerilimi ne kadar daha ileri götürebileceklerine bağlı.
Ancak bir cümleyle şunu belirteyim ki, bölgesel çatışma, Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere Batının desteğine bağlı. İsrail, batıdan ve özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nden fiili olarak askeri destek olmadan bölgesel çatışmayı göze alamayacaktır. Çünkü oldukça yıprandı ve kendi iç kamuoyunda da birçok sorunlar yaşamakta ve askeri açıdan da zayıflamış olan uluslararası alanda da siyasetin de hedefte olan bir İsrail, savaşı bölge ülkeleriyle genişletmeyi göze alamayacaktır.
Ancak işte böyle suikastler ile lokal operasyonlarla girdikçe askeri manada askeri açıdan girdi-çıktı dediğimiz küçük askeri harekatla bu savaşı sürdürebilir ancak bölgesel bir savaş demek bu coğrafyada özellikle İsrail'in karşısında İran, Suriye'nin işte doğal olarak Mısır'ı işte Yemen’in bir şekilde bu coğrafyada bir bölgesel savaş bu ülkelerde yaşanırsa ki Türkiye'yi de bir şekilde ilgilendirecektir. Türkiye'yi ilgilendirdiği için. Azerbaycan'a iletilecektir, Rusya sessiz kalmayacaktır. Yani Yunanistan öbür taraftan İsrail'e doğal destekçi ülkelerde biri pozisyonundadır. Ermenistan var. Kafkaslar bölgesinde. O da İsrail yanında yer almayı seçecektir. Ancak burada çok enteresan İsrail Hizbullah'a yani İran üzerinden istediğim yere ya da nokta operasyon yaparım demiştir. Şimdi özellikle bunun İsrail olası kuvvetli şüphelidir ama herkes İsrail'in olduğunu bilmesine rağmen İsrail'den de ses gelmemesinin en önemli sebebi bunu İsrail'in bir ülkenin başkentinde hem de Tahran gibi bir İran'ın Tahran gibi bir şehrinde operasyonuyla orada öldürdüğünüzü açıklamanız olayla eğer bu İran'a bir savaş ilanı da sayılabilir. Çünkü siz bir ülkenin sınırlar anlaşıyorsunuz ve orada konuğunuz olan bir lidere yani sonuçta uluslararası manada Hizbullah bir terör örgütü olarak kabul edilsin, etmeyenler var. Edenler var sonuçta burada İran'da cumhurbaşkanlığının yemin töreni var ve orada konuk olarak bulunan, İran konuğuna siz bu operasyon yapıyorsunuz.
Bu bir kere İran'ın güvenlik açığı olarak ikincisi HAMAS'ın istihbari bilgilerinin alınabildiğini göstermesi olarak görülmelidir. Ve İran'ın da bunu bir belki de bir savaş sebebi kabul etmesi olarak birçok açıdan değerlendirmek lazım. Bu çok önemli ve orada 80 civarında ülkenin temsilcileri vardı. Yani buna rağmen siz operasyonu yapabiliyorsanız diğer konuklarınızın da güvenlik açığı var demektir. Yani İran'da cumhurbaşkanının yemin töreninde uluslararası alana açık ve birçok camiada Cumhurbaşkanı seviyesinde devlet başkanı seviyesinde bakanlığı seviyesinde temsilcisi seviyesinde birçok konunuzun olduğu bir yere İsrail'in operasyon yapması çok büyük bir İran zafiyetidir aynı zamanda. İran'la İsrail arasındaki gerilimde bilinmektedir biliyoruz. Orada, istersem ben sizin devlet başkanlarınızı ortadan kaldırabilirim mesajı olarak ve İsrail'in bir terör devleti mantığıyla hareket edebilecek bu cüreti göstermesi açısından iyi okumak lazım.
Yani İsrail için Türkiye olarak ne diyoruz? İsrail son zamanlarında bir terör devleti gibi davranmaktadır diyoruz ve bu devletin orada istersem, ben sizin devlet başkanınızı öldürebilirim ya da herhangi bir ülkede biz istediğimiz kişiyi suikastla ortadan kaldırabiliriz mesajı olarak algılamak lazım.
İran üzerinden bütün dünyaya ben istediğim kişiyi istediğim operasyonla ortadan kaldırabilirim ve ben bu imkan ve kabiliyete sahibim mesajı vermektir. Yani sadece Türkiye olarak değil, bütün dünya olarak İsrail'in bir terör devleti mantığıyla hareket edebilecek bu cüreti göstermesi açısından iyi okumak lazım.
Yani İsrail için Türkiye olarak ne diyoruz? İsrail son zamanlarda bir terör devleti gibi davranmaktadır diyoruz ve bu devletin birçok kademeler tarafından Türkiye de açıklanmakta ve dünya açısından da İsrail karşıtı olan ülkeler, özellikle Gazze üzerinden yapmış olduğu soykırım ve katliamlardan İsrail'in terör örgütü, terör örgütü gibi davranan bir devlet nitelemesine tabi tutulmaktadır. İsrail birçok ülkeyi tehdit etmekte maalesef ki saygısızca Cumhurbaşkanımız Sayın Erdoğan’ı da tehdit eden bir ülke.
Bu mesaj sadece İran'a ya da HAMAS'a bir mesaj değil bütün dünyaya ben istediğim yerde istediğim operasyonunu bu şekilde yapabilirim mesajıdır. Dünyanın buna bir tedbir olması elbette ki gerekir. Ülkelerin tedbir programları elbette ki vardır ve ülkeler iyi tedbir alabilirlerse uluslararası kamuoyunda ve Lahey Adalet Divanı başta olmak üzere birçok yerde İsrail'i ceza almasına sebep olabilirler. Belki de üstlenmemesinin en önemli nedeni bu olabilir. İsrail nasıl bir rota istenecek? Artık Gazze ne olacak?
Şimdi birincisi şunu belirtelim ki, Amerika Birleşik Devletleri’nde başkanlık seçimi var ve bu seçim sürecinde Ortadoğu’da geniş kapsamlı bir savaş istemiyor. Her 2 aday da ve mevcut başkan da Amerika'da kim başkan olursa olsun adı hiç önemli değil, İsrail’in arkasında olacaktır. Bunların olmazsa olmaz adeta anayasası konusunda birinci maddesi pozisyonunda bir literatürdür. Yani Amerika’nın uygulama şekli budur.
Gazze şeridinde ise İsmail Haniye’nin burada suikast da şehit edilmesi? Evet, orada HAMAS'a büyük bir kırılma yaratabilir ancak alttan farklı liderler yetiştirebilmek dilerse eğer yerine geçer ama İsmail Haniye gibi bir özgül ağırlığı, özkütlesi olan bir yeni bir lider nasıl gelir? Bunu ancak. ilerleyen süreçte göreceğiz fakat HAMASın içerisinde askeri liderler var. Ayrıca yani siyasi liderler, askeri liderler, işte Kassam Tugayları gibi farklı yapılanmalar var, yetiştirilen isimler var diyebiliriz aslında değil mi? Seyircilerimizin anlağı gibi evet.
Bunu yetiştiren eğitimler var. Eğer örgüt böyle profesyonelce bir yapılanma yapmışlarsa bu zamana kadar onu tam bilemiyoruz. Kimin yerine bir sonraki adımda kimlerin gelebileceği aşağı yukarı belli olması lazım. Profesyonellik bunu gerekiyor. Zaten böyle bir ortamda mutlaka Birinci, ikinci, üçüncü planlar yapılmıştır diye düşünüyorum. Ben açıkçası böyle eski bir örgütte ben de onu öyle değerlendiriyorum çünkü siz İsrail gibi bir örgütle, örgüt gibi davranan bir ülkeyle yıllarca mücadele ediyorsunuz. Ölümü göze alıyorsunuz ki İsmail Haniye’nin ailesinden birçok insan şehit edilmişti daha önce.
Yani böyle bir durumda amiyane tabirle kelle koltukta geziyorsanız. Adeta kefeninizi giymiş pozisyonda İsrail'le mücadele ediyorsanız. Bir an sonra böyle işte suikastla ya da işte çatışma esnasında ortadan kaldırılacağını biliyorsanız. Sizin mutlaka bir yediğiniz ya da kendi alternatifiniz olmalıdır. Bunu ilerleyen süreç gösterecektir. Ancak yapı itibariyle bu hususu beklemek lazım. Böyle bir yapılanma ha deyince birdenbire tavsiye olamayacağını düşünüyorum. Bunu ilerleyen zaman ve süreç gösterecek. Bunu beklemek lazım.
İsrail bir açıklamaya yapmak zorunda çünkü itham ediliyor. En kötü ihtimalle yaptıysa da yapmadım diyerek yani uluslararası manada bir ceza almama adına ya da İran'la doğrudan karşı karşıya gelmeme adına. Ancak ceza almama derken zaten bir cezaya da maruz bırakılmıyor değil mi?
Zaten uluslararası manada uluslararası ceza Mahkemesi’nde İsrail'e bir ceza vermek oldukça zor. Çünkü ceza yani uluslararası adalet Divanı’nın işlevselliğini de gören bir vatandaş var.
Oraya geleceğim hocam. Çünkü yargılama yapan tarafların İsrail tarafında olduğu da belli, yani uygulamalarıyla, görüşleriyle, siyaseten. Bunu Uluslararası Lahey Adalet Divanı’nda bulunan temsilcilerin yani yargılama yapan temsilcilerin bağlı bulundukları bir ülke var. Her birinin ve bu ülkelerin de İsrail'e bakış açıları belli. Ceza vermeme taraftarı olan ülkelerin mensuplarıdır.
