Kültürlerin ve medeniyetlerin harmanlandığı Hz. İbrahim Peygamberle özdeşleşen ve son yıllarda Göbeklitepe bölgesinde yapılan kazı çalışmalarıyla dünyanın geçmiş tarihini değiştiren Peygamberler diyarı Şanlıurfa’da bulunan Balıklı Gölü ilmeyen duymayan yoktur. Hatta öyle ki birçoğumuz buraları ziyaret etmiştir. İçindeki balıklarıyla kutsi bir anlam atfedilen Balıklı Göl’ün hikayesi Hz. İbrahim Peygamberden geliyor. Balıklı Göl’ün çevresinde Hz. İbrahim Peygamberin doğduğu mağara, Nemrut tarafından mancınıkla ateşe atıldığında oluşan gölün hemen yanı başında ateşe düştüğü nokta, Ayn Zeliha isimli bir havuz ve Halil-ür Rahman camisi yer alıyor.
Şanlıurfa’nın eski yerleşim yerleri ve konakların olduğu bir bölge de olan Balıklı Göl’ün gecesi bir başka, sabahı ve gündüzü daha bir başkadır. Urfalı hocamız yazar Mehmet Emin Ertan Hz. İbrahim ve Nemrut isimli kitabında yer verdiği bilgilere göre Hz. İbrahim, Nuh Tufanından 1918 sene önce muhit olarak Kenan ya da Babil’de bulunan “Usa” veya “Kusa” şehrinde dünyaya gelmiştir. Putperest Kral Nemrut bir gece rüyasında kâbus görür. Kralın bu rüyasını yorumlayan kahinler, o sene doğacak bir erkek çocuğunun putperestliği yok ederek kendisini tahttan indireceğini bildirirler. Bunun üzerine Nemrut, büyük bir korkuya kapılarak o yıl doğacak bütün erkek çocuklarının öldürülmesini emreder. Bu haber sonrasında Nemrut’un askeri olan Azer, kısa bir süre sonra doğum yapacak olan eşi Nuna Hatun’u bir mağaraya saklar. Nuna Hatun, oğlunu bu mağarada doğurur ancak zalim kral Nemrut’tan korktuğu için oğlunu mağarada bırakır ve eve yalnız döner. Çocuğunun hasretine dayanamayıp mağaraya geri dönen anne burada, çocuğun yaşadığını ve bir ceylan tarafından beslendiğini görür. Zor şartlar altında yaşama tutunan Hz. İbrahim, büyüdüğünde baba evine döner. Nemrut’un putlara taptığını ve halkını da buna zorladığını gören genç adam, bunun doğru olmadığını halka anlatmaya çalışır. Ancak Nemrut’un saldığı korku halkı çoktan sindirmiştir.
Yapılan araştırmalar bugünkü Urfa’nın Babil bölgesinde yer aldığını göstermektedir. Babil hükümdarları veya Firavunları o dönemde genel olarak Nemrut olarak adlandırılıyordu. Uzun bir süre yaşamış olan Nemrut öylesine zalimce bir yönetim sergilemiş ki kendisini ilah olarak kabul ettirmeye başlamış. Zor şartlar altında hayata tutunan Hz. İbrahim, büyüdüğünde baba evine döner. Nemrut’un putlara taptığını ve halkını da buna zorladığını gördüğünde bunun doğru olmadığını halka anlatmaya çalışır. Ancak Nemrut’un saldığı korku halkı çoktan sindirmiştir. Hz. İbrahim ise toplumun taptığı putlara tapmamış ve hep bir arayış içinde olmuş. Kendisini ve bütün kâinatı yoktan var eden her şeyi yaratan yüce bir yaratıcı olduğunu düşünerek o minvalde hareket etmiştir.
Allah’ın varlığını kabul eden Hz. İbrahim, bir gün herkesin şehri terk ettiği kimsenin sarayda olmadığı bir anda elindeki balta ile saraydaki bütün putları parçalar. Baltayı ise en büyük putun üzerine koyarak oradan uzaklaşır. Akşam şehre dönen ahali putların kırılmış olduğunu ve en büyük putun boynunda da asılı baltayı görünce deliye dönerler. Putların kırıldığı haberi tez zamanda Nemrut’a ulaştırılır. Olayı duyan Nemrut Öfkeden çılgına döner. Bu işi yapsa yapsa Azer’in oğlu İbrahim yapmıştır derler. Kısa süre içinde Hz. İbrahim çağırılır ve “putları kırma işlemini sen mi yaptın” diyerek ona sorarlar. O da “bakın balta büyük putun boynunda ona sorun belki de o yapmıştır” der. İnsanlar putların konuşamayacağını bildikleri için Hz. İbrahim’e daha büyük bir öfkeyle bakarlar. Hz. İbrahim’de “daha konuşmasını bilmeyen putlar nasıl ilah olarak kabul edilebilir” diyerek onların öfkesini daha da şiddetlendirir. Bu olay sonrasında dönemin Babil kralı Nemrut Hz. İbrahim’i ateşe atmaya karar verir.
İşte bugün Şanlıurfa’da yerli ve yabancı birçok kimsenin ziyaret ettiği Balıklı Göl, o gün Hz. İbrahim’i yakmak için ateş yakılan yer. Balıklı Göl’ün hemen üst tarafında Hz. İbrahim’in mancınıkla ateşe atıldığı bir tepe yer alıyor. Urfa Kalesi’nin bulunduğu tepe de öfke kusan Nemrut, Hz. İbrahim’in yakılmasını emreder. Şehirdeki bütün odunlar toplanır ve o güne kadar görülmemiş büyüklükte bir ateş yakılır. Nemrut’un emriyle Hz. İbrahim, Urfa Kalesi’nin burçlarına konulan mancınıklara gerilen halatla ateşe atılır. Ancak mucize bu ya Hz. İbrahim tam ateşe düşecekken ateş suya, odunlar ise balığa dönüşür. Hz. İbrahim ise ateşin hemen yakınlarındaki gül bahçesine düşer. Hz. İbrahim’in canlı canlı cayır cayır yanışını seyretmek için toplanan halk ateşin gül bahçesine dönmesiyle büyük bir şok yaşar. Halk arasında göldeki balıklar kutsi kabul edildikleri için hiç kimse bu balıklara dokunmaz.
Halk arasında Balıklı Göl olarak bilinen Urfa kalesinin önünde yer alan yüz elli metrekarelik bir alanı kaplayan “Halil-ür Rahman Gölü”nden biraz yürüyünce etrafta çay bahçeleriyle karşılaşılır. Çay bahçelerinin arasında küçük bir göl daha vardır. Bu gölün adı ise Ayn Zeliha. Yani, Zeliha’nın gözyaşı. Peki kimdir bu Zeliha? Hz. İbrahim Peygamberi ateşe atan Nemrut’un güzeller güzeli kızıdır Zeliha. Rivayetlere göre Hz. İbrahim Peygamber’e inanmış ve babasının karşısına çıkarak Hz. İbrahim’in ateşe atılmasına engel olmaya çalışmıştır. Buna gücü yetmeyince üzüntüsünden kahrolarak gözyaşlarına boğulmuştur. Zeliha o kadar ağlamıştır ki akan gözyaşları sele dönüşüp bu gölü oluşturmuştur. Zeliha’nın gözyaşlarıyla oluşan bu göle zamanla “Ayn Zeliha” ismi verilmiştir. Yine bir başka rivayete göre ise Zeliha, babası Nemrut’un Hz. İbrahim Peygamberi ateşe attığında Hz. İbrahim Peygamberin ateşte yanmayıp ateşin bir gül bahçesine döndüğünü görünce Hz. İbrahim’e ve onun Rabbine iman etmiş bunun üzerine öfkeli babası onu da ateşe atmış ve bu ateşte Zeliha can vermiştir.
Bugün Balıklı gölün etrafında insanlar rahatlıkla gezip dolaşıp bu tarihi dokuyu içlerine çekebiliyor Gelen misafirlerin burada rahat etmeleri ve dinlenmeleri için çay bahçeleri de mevcuttur. Özellikle bahar ve yaz aylarında ziyaretçi sayısı oldukça fazladır. Ayn Zeliha gölünün içerisinde bulunan iki adet kayıkla göl içinde kayık sefası yapma imkânı da bulunuyor. Şanlıurfa’nın simgesi haline gelen ve bütün dünyadan gelen insanların ziyaret ettiği Balıklı Göl’de Hz. İbrahim’in doğduğu mağarayı ve ateşe atıldığından da düştüğü yerde oluşan gül bahçesin deki makamı İbrahim’i de ziyaret etme imkânı var. Makamı İbrahim ve doğduğu mağara içinde bulunan ve içilebilen suların şifalı oluğuna inanılır.
