Türk Ocakları Ankara Şubesi, her hafta düzenlediği geleneksel sohbet programları kapsamında bu kez 3 Mayıs Türkçüler Günü’ne özel bir etkinliğe ev sahipliği yaptı. “3 Mayıs Türkçüler Günü Anlamına” başlığıyla düzenlenen programda, “Bozkurt” figürünün Türk kültüründeki yeri “Türk Kültüründe Kurt” temasıyla katılımcılara detaylarıyla anlatıldı.
Programın onur konuğu, Türk Ocakları Genel Başkan Yardımcısı ve Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Başkanı, akademisyen ve yazar Prof. Dr. Ayşe Filiz Yavuz oldu.On iki kitaba imza atmış olan Yavuz, aynı zamanda bir hatıra kitabının editörlüğünü üstlenmiş bir kültür insanı olarak, “Bozkurt” figürünün Türk kültüründeki yerini tarihî, mitolojik ve sembolik boyutlarıyla ele aldı.
Konuşmasına 3 Mayıs’ın tarihsel temelleri ve anlamını anlatarak başlayan Yavuz, 1944 yılında gerçekleşen Türkçülük-Turancılık davası sürecinde, milliyetçi aydınlara destek vermek amacıyla gençliğin Ankara sokaklarında gerçekleştirdiği yürüyüşün, bu özel günün çıkış noktası olduğunu belirtilerek; “Bu günün temeli, 1944 yılında yaşanan Türkçülük-Turancılık davası sürecinde, Türk milliyetçiliğini savunan aydınlara destek vermek amacıyla yapılan gençlik yürüyüşüne dayanmaktadır. 3 Mayıs 1944'te, başta Nihal Atsız ve Alparslan Türkeş olmak üzere birçok Türkçü fikir önderi, millî değerleri savundukları için yargılanmış; bu duruma tepki olarak, gençler sokaklara çıkarak millî birlik ve beraberlik ruhunu haykırmıştır. Bu olay, Türkçülük fikrinin bir millet bilinci olarak toplumsal hafızada yer edinmesini sağlamıştır. 3 Mayıs, bir kutlamadan ziyade; Türk milletinin millî kimliğine, diline, tarihine, kültürel değerlerine ve geleceğine sahip çıktığı, bir uyanışın, bir duruşun ve bir şuurlanmanın sembolüdür. Bu bilinçle, Türk milletinin köklerine bağlı, geleceğe umutla bakan nesiller yetiştirmek hepimizin ortak sorumluluğudur. Türkçülüğün temel hedeflerinin başında, Türk milletinin birliğini, tarihsel mirasını ve kültürel değerlerini korumak gelir. Türkçülük yalnızca bir düşünce değil, aynı zamanda bir millet şuuru, kültürel diriliş ve medeniyet idrakidir. Dilde, tarihte ve eğitimde Türk kimliğini yaşatma çabasının günümüz için taşıdığı öneminhatırlanmasında ve hatırlatılmasında fayda vardır. Başta Nihal Atsız, Alparslan Türkeş, Zeki Velidi Togan ve Reha Oğuz Türkkan olmak üzere Türkçü mücadelenin öncü isimlerini rahmet, minnet ve dualarla anıyoruz.” dedi.
Konuşmasında ağırlıkla Kurt figürü üzerinde duran Yavuz, Kurt’un yalnızca bir efsane olmadığını, Türk milletinin tarihsel hafızasında yer etmiş güçlü bir ikon olduğunu vurgulayarak, Bozkurt’un geçmişten bugüne gelen anlam dünyasıyla ve bilhassa Türklerin tarih boyunca yüklediği anlamlarla bir sembol, bir kimlik taşıyıcısı olduğunu,özellikle genç kuşaklar arasında millî kimliğe sahip çıkmanın sembolü haline geldiğini belirtti.
“Kurt, Türk’ün kendisidir” diyen Prof. Yavuz, konuşmasında şu ifadelere yer verdi:“Kurt, sadece bir hayvan değil, bir hafıza, bir kimliktir. Bozkurt, Türk mitolojisinde yol gösterici dişi kurt olarak karşımıza çıkar. Ergenekon Destanı’nda, milletimizi karanlıktan aydınlığa çıkaran figür dişi bir Kurttur. Ancak onun önemi sadece geçmişte kalmış bir efsane olmakla sınırlı değildir. Bugün de Bozkurt, gençlerimizin millî kimliğe sarılmasında, değerlerine sahip çıkmasında güçlü bir sembol olarak yaşamaya devam etmektedir.”
Bozkurt’un direnişin, bağımsızlığın ve gücün simgesi olduğunu belirten Yavuz, sembolün sadece bireyler değil; birçok sivil toplum kuruluşu ve dernek tarafından da benimsendiğini ifade etti. Etkinliklerde, logolarda ve afişlerde Bozkurt figürünün sıklıkla kullanıldığını dile getirdi.
Konuşmasının devamında Prof. Dr. Ayşe Filiz Yavuz şunları söyledi:“Bozkurt, bizim için sadece bir mitolojik varlık değil; aynı zamanda milletimizin yolunu kaybettiğinde yönünü bulduğu kutlu bir işarettir. Türkçüler için bir idealin, bir yol haritasının adıdır. Geçmişten bugüne uzanan bir kültürel rehberdir. Doğada verdiği yaşam mücadelesiyle ve sembolik anlam dünyasıyla sadece Türk toplumunda değil, başka milletlerde de saygı gören bir figürdür.”
Editörlüğünü yaptığıKurtname adlı kitabındaki başlıklardan kesitler sunan Prof. Yavuz; “Peygamberimizin hicret yolculuğunda kurdun rehberliğinden bahsedilir. Bu, sadece bir anlatı değil; kurdun İslâmî bağlamda bile koruyucu ve yol gösterici olarak görüldüğünü gösterir” dedi.
Kurdun sadece efsanelerde değil; halı ve kilim motiflerinde, atasözlerinde, oyunlarda, türbelerde, coğrafya isimlerinde, hatta savaş taktiklerinde bile izinin sürdüğünü söyleyen Yavuz, şöyle devam etti: “Anadolu’da ‘Kurt Baba’ adıyla bilinen 28 türbe var. Her biri halkın hafızasında kurdun kutsiyetine işaret ediyor. ‘Kurt Kapanı’ taktiğiyle tarih sahnesinde nice zafer kazanılmış. Bunlar rastlantı değil.”
Yavuz ayrıca, kurdun biyolojisinden başlayarak onun edebiyat, sinema, dergiler, armalar ve şiirlerdeki temsilini de ele aldı: “Kurdun fizyolojik özelliklerinden tutun da bir milletin kaderini taşıyan sembollere dönüşmesine kadar geniş bir yelpazeyi konuşuyoruz. Bu hayvan, hem bozkırın gerçeği hem de ruhun mecazıdır.”
Son olarak, toplumda Bozkurt isminin çocuklara verilmesinin de bu figürün halk arasında ne denli benimsenmiş olduğunun bir göstergesi olduğunu söyleyen Yavuz, sözlerini şu cümleyle tamamladı: “Bozkurt, geçmişe ait bir mit değil sadece; bugüne taşınan bir ruh, yaşanan bir hakikatin sembolü, köklerden gelen bir sestir.”
Konuşmasının sonunda dinleyicilerinTürkçülük düşüncesi ve Bozkurt figürünün kültürel anlamı üzerine sorularını da cevaplayan Yavuz, Kurtname eserinin kültürel hafızaya katkıda bulunmayı amaçladığını belirtti.
Program, Türk Ocakları Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ayşe Filiz Yavuz’a Türk Ocakları Ankara Şube Başkanı Uğurcan Küçükağaoğlu’nun günün anısına teşekkür belgesi takdim etmesiyle sona erdi.
