Bütünlük; parçalara ayrılmanın- atomize olmanın tam tersidir. Osmanlı dünya ticaret yollarını büyük bir kararlılıkla-bitmez bir sabırla ele geçirmiştir. Olayı bir bütünlük içinde ele almış, projesini yapmış planlarını devreye sokmuştur.
Teo politği-jeolojiyi-üretimi- yolların güvenliğini-yol güzergahlarının geçtiği coğrafyaları-demografiyi –etimolojiyi- kültürü dikkatle incelemiş, bütünlüğü bozmadan şartları kendi lehine çevirmeyi başarmıştır.
Dünya deni ticaretine de hükmetmiş, Hint okyanusuna donanma göndermiş, uzun soluklu olarak yerleşmiştir.
Ticaret yollarını yitiren batı yeni keşifler peşinde koşmuştur. Ümit burnu- Amerika kıtasının keşfi bu döneme rastlamıştır. Pasifiğe yerleşen batı, yeni sömürge sahalarına kavuşmuş, sömürüsüne günümüzde de devam etmektedir.
Ancak ; ticaret yollarını yeniden ele geçirme hedefinden asla vazgeçmemiştir. İngilizlerin Hindistan’a çıkmaları- ABD’NİN Japonya’ya saldırması-sırasıyla İran devrimi- Afganistan’ın sürekli karıştırılması-Irak’ın işgali- Suriye’nin perişan edilmesi- Libya’nın bölünme çabaları-Kafkasların kararsızlaştırılması-balkanlardaki patlamaya hazır vaziyet; Dünya ticaret yolları ile bir yönüyle ilintilidir.
Türkiye’de elbet armut toplamıyor. Elbet karşı hamlelerini yapıyor .Bir yandan kendi güvenliğini sağlarken diğer yandan dünya ticaret yollarıyla ilgileniyor. Zaten Türkiye’nin güvenliği ve dünya ticaret yolları birbiriyle ilintilidir.
Irak ‘ta bazı konulara yeniden odaklanmalıyız. Ticaret yolunun güvenliği ,için Irak Türkmenlerini güçlendirmeli, yeni olanaklar sunmalıyız. Irak’ın güvenliğini sonsuza kadar biz sağlamalıyız.
İlgi alanlarımızın karıştırılmasına izin vermemeliyiz. Çıkan karışıklıklara son vermek için gerekenlerin yapıldığına inanıyorum.
Dünya ticaret yollarına ilginin Tıpkı Osmanlı gibi hassas zamana yayılmış- dikkatli-sabırlı- planlı –projeli- bütünlüğü bozmadan devam ettirmenin yollarının araştırmaya-geliştirmeye odaklanmalıyız.
D8 olayı yeniden ele alınmalı, yeni şartlara göre yeniden yapılanmaya gidilmelidir. Denizlerdeki güç aktarım sistemlerimiz güçlendirilmeli-çeşitlendirilmelidir. Denizlerdeki istihbaratta hakimiyetimizi sağlamalıyız.
Çin ABD sürtüşmesi, Tayvan üzerinden sopa göstermelerinin nedeni ticaret yolları veya ticaret koridorlarıyla doğrudan ilintilidir.
Çaba bizden; çare –başarı Çalap’tandır. Yeter ki bizler üzerimize düşeni yapalım, bütünlüğü sürdürelim.
Görklü Çalap’ımızın görkemli selamları, dünya ticaret yollarıyla ilgilenen, Sabırla –kararlılıkla çalışan- dikkatleri üzerlerinde toplamayan kişilerin üzerine olsun vesselam
LÜTFULLAH KALELİ
