…
“ne kadarız?
öyledir
suskunluğumuz
yutkunduğumuz
yorgunluğumuz
durulduğumuz
vurulduğumuz
sorulduğumuz
sarıldığımız
şaşırdığımız
kırıldığımız
kadarız”
Mehmet Fatih Koşan*
(Değerli dostum Fatih beye paylaşım izni için teşekkür ediyorum. Bir Yemin Gibisin – Şiir Kitabı, Sinada Yayınevi)
…
Önceki yazılarımızdan birinde; “Toplum, sadece tek tek insanların biraya gelmesiyle meydana gelen “kitleye, yığına” denmez zaten. Toplum esasında bir yığın değildir, kitle değildir. Daha fazlasıdır. Amaç birliği gerektirir, ideal birliği, ortak tarih şuuru, yaşanmışlıklar, ortak masallar, efsaneler, destanlar gerektirir” demiştik.
İbn-i Haldun “Coğrafya kaderdir” diyor ya, bu kadar “katlanarak büyüyen sorunların çözüldüğü bir coğrafyanın çocukları olarak dayanıklılığımız ve sorunları çözme kapasitemiz de gelişmiş oluyor. Başka coğrafyalarda, bizlerin yaşadığı sorunlara gösterdiğimiz “tevekkülle hareket etme tarzımız” hayretle karşılanıyor. “Bu da geçer ya Hu” diyebilmek ne büyük bir irfan geleneğinin saf timsali… Bu yaklaşım pasif olmak değildir yani elinden gelen en iyisi için çaba göstermeyi de zorunlu kılar.
Değerler eğitiminin ana temalarına baktığımızda; bu değerler “adalet, dostluk, dürüstlük, öz denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik, yardımseverlik” bu topraklarda yaşayan her bir bireyin bu değerleri özümsemiş ve günlük yaşamında hayata geçiriyor olmasından daha doğal ne olabilir ki?
…
Bireysel sorunlarımızı aşmak için zaman zaman “piskoterapi” seanslarına ihtiyaç duyarız insan olarak.
Toplumsal sorunlarımızı aşmak için, “sosyo-terapi”ye ihtiyaç duyarsak kime gideceğiz? Kimdir bunun uzmanı? Kime “sosyo-terapist” diyeceğiz? (Böyle bir kavram yok, varsa da artık ben uydurmuş oldum, bu yazı da bunun tescili olsun.) Sosyal sorunları ele alan pek çok bilim dalı ve meslek var. Bu uzmanların bir araya gelip artık ortak çözümler için “ortak akıl geliştirme zamanı geldi de geçiyor”…
Bir yanda “toplumsal değişim ve gelişme” diğer yanda “toplumsal bozulma ve çürüme” sosyal bilimlerin birlikte değerlendirmesi gereken ana konu başlıklarıdır.
İçinde bulunduğumuz toplumsal yapıyı anlamak için çok geniş çaplı bakmak ve farklı konuları ele almak gerekiyor. Yazılarımı kaleme almadan önce notlar alıyorum kendime. Bu yazı için çıkardığım başlıklar:
Her ana konunun sosyal taraflarını ortaya koymak;
Eğitimin sosyal yönü
Sağlığın sosyal yönü
Ekonominin sosyal yönü
Adaletin var mı dünya? Adaletin sosyal yönü
İnsan, çevre ve Toplum
İyilik hali / Bireysel ve toplumsal iyilik hali
Toplumsal gelişmişlik ölçütleri
Kültür sanat spor
Bilim politikaları
Sosyal politikalar
Sporun topluma dönük yüzü
İnsanın gelişim evreleri
- Bebeklik
- Çocukluk
- Ergenlik
- Gençlik
- Genç yetişkinlik
- Yetişkinlik
- Yaşlılık
İletişim, etkileşim, sosyal yaşam
Evlilik ve eşler arası ilişkiler
Roller (Ailede, mahallede, iş ortamında)
Çalışma hayatı
Sosyal sorunlar
- İşsizlik
- Göç
- Suçluluk
- Boşanmalar
- Yalnızlık
- Eğitime devam edememe
- Bağımlılık
Her bir başlık bugüne kadar bilim insanları ve konuya önem veren kişilerce defalarca yazılmış ve öneriler getirilmiş olmasına rağmen bu başlıklarda ve sayamadığım diğerlerinde sorunlar devam diyor. Hayatın kendisi “değişim” iken, bu sorunların değişmeden kaldığını düşünmek fazla iyimser bir yaklaşım olur.
Peki bu sorunların üstesinden nasıl geleceğiz? Deprem olduktan sonra onun şiddetini ölçen teknolojimiz var. Ama bizlere erken uyarı sistemleri lazım. Sosyal hayatımızda da risk faktörleri belli iken, ortada istatistikler mevcutken, dünyada uygulanan çözümler varken, bizim iyi uygulama örneklerimiz neler? Yazının başında ifade ettiğimiz gibi bu coğrafyada sorunlar çoğu zaman çok çetin, çözümü de zorlu olabiliyor. Fakat sorunları çözme biçimlerimizi de gözden geçirmemiz gerekiyor. Sosyal sorunlarımızı bireysel düzeyde çözemeyiz. Sosyal insanla ilgili demek, insan konuşa konuşa anlaşabilen bir varlıkken, bu iletişim çağının baş döndüren hızına rağmen, kendisini toplumdan soyutlayan, iletişim kurmayan ya da “üstenci” bir yaklaşımla dünyanın kendi etrafında döndüğünü zanneden günümüz “Firavunlarının” Musa’ları nerede?
…
Kuran- Kerim’de Yunus Sûresi 23. Ayette;
“Allah kendilerini o felâketten kurtarınca da, yine yeryüzünde haksız yere taşkınlık ve tecâvüze başlarlar. Ey insanlar! Taşkınlığınız ancak kendinize zarar verecektir. Bununla sadece dünya hayatının menfaatini elde edersiniz. Ama sonunda dönüşünüz bize olacak ve o zaman bütün yaptıklarınızı size haber vereceğiz.”
Peygamberimizin (S.A.V.) Hadislerinde;
“Peygamber (s.a.v.) bize şu yedi şeyi emretti:
"Hastayı ziyaret etmek, cenazeyi (kabre kadar) takip etmek, aksırana Allah’tan rahmet dilemek, zayıfa yardım etmek, mazluma yardım etmek, selâmı yaymak ve yemin edenin yeminini tasdik etmek.” (Buhârî, İsti’zân, 8)
“Birbirinize nefret ve düşmanlık beslemeyin. Birbirinize haset etmeyin, birbirinize sırt çevirmeyin. Ey Allah’ın kulları! Kardeş olun! Bir Müslüman’ın (din) kardeşine üç günden fazla küsmesi helâl değildir.” (Buhârî, Edeb, 57)
…
Canın Özünden, Can-ı Gönülden …
Sağlıklı ve topluma faydalı günler geçirmeniz dileğiyle, saygı ve selamlarımla...
Dr. Özcan Kars / drozcankars.yenibaskent@gmail.com / @drozcankars
