KADER
Yaşam, hayat, ölüm ve ruh gibi kader de insanoğlunun tarih boyunca gizemini çözemediği ve merak ettiği konulardan biri olmuştur.Kader ve yaşam arasındaki ilişki ancak dikkatli bakıldığında görülebilen bir örümcek ağı gibi hassastır.Dünya üzerinde pek çok insan kaderi, maddesel bir tesadüf alemi ve tabiat nedenselliği ile izah ederek herşeyin insanoğlunun elinde ve nedensel bir alemin iradesinde olduğuna inanır. Böylece kaderin olmadığı bir alem tasavvur eder. Birçok insanda tüm alemde var olan herşeyin kader ile yazılmış bir yazgı ile hareket ettiğini düşünerek tüm varlığı iradesiz ve zorunlu bir hayata mecbur kılar.
İslam düşünürleri Kur'an-ı Kerim ve Hadis-i Şerifler gibi temel deliller ve Allah Teâlâ'nın insanoğluna bahşettiği en önemli idrâk vasıtası olan akılla bu konuda sayfalarca izahlarda bulunmuşlardır.İslam dininde kabul görmüş yoruma göre herşeyin bir kaza ve kaderi mevcut olup buna iman etmek gerekmektedir.
İnsanın kaderi, iradesi ile yapmış olduğu seçimler dogrultusunda oluşan iradesel kader, cinsiyeti, milleti ve ailesi gibi Allah tarafından takdir edilen, insanın iradesi ve seçim kudreti olmayan zorunlu kader olmak üzere iki kısımdır. Her ikisi de Allahın ezeli ilmiyle önceden malum olduğu üzere vakti gelince tecelli etmektedir. Lakin şu iyi bilinmeli ki iradesel kaderi insan kendi fiili ve tercihleriyle meydana getirmektedir. İradesel kaderi yok saymak Dünya imtihanının hikmetini ıskalamak olacağından aklen de kabul edilebilir görülmemektedir.
Herşey kaderden ama kader insanın iradesi ve seçimiyle yazılmaktadır. Bu farkı idrak etmek insan, irade ve kader kavramlarının zihinde doğru konumda olmasını sağlayacaktır. Kur'an-ı Kerimde "Herkese ancak yaptığının karşılığı vardır." Buyrulur . Basiretsizce yapılan hataları, aklî ve kalbî tüm iradesel eksiklikleri kadere mâl etmek, Allah'ın yaşam ve irade arasına koymuş olduğu hassas dengeyi görmezden gelmek olur. Aklî ve kalbî tam bir iradeyle iyilerden olmak, ve kötülüğü terketmek ümidiyle ... Gayret bizden Tevfîk Allahtan....
Selam ve Muhabbetlerimle...
Mustafa Taha Çıtlık
