Cumhurbaşkanımız Sn.Recep Tayyip ERDOĞAN’dan Konut Kira artışına fren…..
Konut Kiraları hakkında Halkımızın sıkıntıları bir yıl daha rehabilite edilerek 1 yıl önce başlatılan enflasyon ne kadar olursa olsun %25 lik artış 13.Temmuz 2023 tarihinde Temmuz .2024 tarihine kadar hayat pahalılığının bu denli arttığı ,yaşam koşullarının bu denli zorlaştığı bir dönemden geçerken benim kıymetli kiracı vatandaşlarımın kira konusundaki sıkıntılarına Sayın Cumhurbaşkanı lokal anestezi olsa bile bir yıl daha rahat bir nefes almasını sağlamıştır.
Kiracı ve Kiralayan arasında imzalanması gereken Kira sözleşmesi çoğu zaman göz ardı edilmekte ve bu dikkatsizlik -özensizlik sonucu her iki tarafta mağduriyet yaşamaktadır. Bu nedenle Bilinmesi gereken konu 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK) 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe girmiş , Kira konusunu içeren maddeler 299. maddeden başlayarak 356.maddeye kadar devam etmekte olup tüketici durumundaki halkımızın kanunlarımızın tamamını bilmemiş olsa bile güvenilir konu hakkında uzman , deneyimli yakınlarına veya bir hukuk mensubuna danışmadan taşınmazını kiralamaları (Kiralayan olarak) veya bir taşınmazı kiralamaları bir (kiracı olarak) karşılarına ileride çok olumsuz sonuçlar çıkmasına neden olmaktadır.
Kira konusu, hem kiracılar hem de kiralayanlar için önemli bir konudur ve her iki tarafın da haklarını koruyan adil bir sözleşme yapması önemlidir. Türk Borçlar Kanunu'nun kira konusunu düzenleyen maddeleri, kiracı ve kiralayanın karşılıklı hak ve yükümlülüklerini belirlemektedir. Bu maddeler, kira sözleşmesinin taraflar arasında adil bir şekilde düzenlenmesini sağlamayı amaçlar.
Kira sözleşmesinin yazılı olarak yapılması ve tarafların sözleşme şartlarını dikkatlice gözden geçirmesi önemlidir. Kiracılar, sözleşmede belirtilen kirayı düzenli olarak ödemekle yükümlü kılınmışken , kiralayanlar da kiracıya sağlam bir konut sunmayı ve sözleşme şartlarına uygun davranmayı taahhüt etmektedir.
Kiracılar ve kiralayanlar arasında ortaya çıkan sorunların çözümünde, Türk Borçlar Kanunu ve diğer ilgili yasal düzenlemeler çerçevesinde haklarınızı ve sorumluluklarınızı bilmek önemlidir. Kiracılar için kira artışı, kira sözleşmesinin süresi, depozito gibi konularda belirli kurallar ve sınırlamalar bulunmaktadır.
Bu nedenle basit bir anlatımla her iki tarafın dikkat etmesi gereken hususları özetlemek istiyorum.
Kiralayan olarak dikkat edilmesi gereken en önemli husus kiracı olarak huzura gelen şahsın araştırılmasında yarar vardır. Bazı kimseler insanları dolandırmayı meslek edinmişlerdir. Bu nedenle geçmişte ev sahipleri ile problem yaşamış kiracı ile sözleşme yaparken daha çok dikkatli olmak gerekir. Bu nedenle sözleşmede belirtilen hususların dikkatlice doldurulması, sözleşme gereklerini tam olarak karşılaması (2 aylık peşin kira bedeli, depozit bedeli ve kefalet verecek güvenilir memur) ve tahliye taahhütnamesi alınması başlangıç için ev sahibinin elini güçlendirecektir. Tabii ki ev sahibinin de bunun yanında sorumlulukları vardır. Sözleşme yapılacak gayrimenkulün ayıplı olmaması gerekir. Deprem riski taşımaması, kullanıma engel bir durumun olmaması (Çatıdan akıntı, Kalorifer sisteminde arıza, elektrik sisteminde bir arıza veya kanalizasyon sistemindeki tıkanıklık nedeni ile geri basma , dairenin kat mülkiyetine geçmemiş olması nedeni ile kiracının şantiye suyu veya elektriği kullanması vs.)
Kiracı olarak dikkat edilmesi gereken konuların başında günümüzün en kritik tehlikesi olan ve özellikle ülkemiz topraklarının %95’i deprem bölgesi olan , yakın bir zamanda 7 şiddeti üzerinde deprem beklenen İstanbul’da kiralanacak binaların çok iyi seçilmesi gerekir. Ev kiralayacağım diye kendinize ve ailenize mezar olabilecek bir gayrimenkulü kiralamamalısınız. Kiracı yine ev kiralarken problemli bir ev sahibinden ev kiralamamalı, kiralayacağı gayrimenkulün yeni yönetmelik kapsamında yapılmış olmasına , güvenilir müteahhitler(yükleniciler) tarafından yapılmış olmasına , deprem riski taşıyan bölgelerde olmamasına (sıvılaşma riski yüksek sahil bantlarında, dolgu zeminlerde inşa edilmemiş
olması ) dikkat edilmelidir. Kiracı da aynen ev sahibi gibi kira sözleşmesini en iyi şekilde doğru ve eksiksiz doldurmalıdır. Kiracı haklarını iyi bilmelidir. Kiracı kiraladığı yeri aldığı gibi bakımlı bulundurmaktan sorumlu olduğu gibi, oturduğu apartmanda kiracı veya diğer kat maliklerine karşı da iyi ilişkiler içerisinde bulunmak zorundadır. Kiracı apartman aidatını ve kira bedelini belirtilen tarihler arasında ödemelidir.
Unutulmamalıdır ki kiracı 15 gün önce bildirim yapmak kaydı ile kira sözleşmesini her zaman fesh edebilir.(B.K.Md.347) Ev sahibi fesih tarihinden sözleşmenin bitim tarihine kadar eğer evini kiraya verememiş ise kiracıdan kaybettiği kira bedelini talep edebilir. Ama ev sahibi hemen kiralamış ise böyle bir talebi olamaz. (BK.Md.325) Fakat kiracı bir kira dönemi içerisinde ;
1. İki defa kira ödemeyerek temerrüde düşmüş ev sahibinden haklı ihtar almış ise,
2. Tahliye taahhüdü vermiş ise,
3. Kendisi ve aile bireylerinin bu konuta ihtiyacı olmuş ise ,
4. Kira sözleşmesinin sona ermesi ile (Yapılan bir yıllık sözleşme üzerine 10 yıl geçmiş ise)
5. Kiracı çevreye huzursuzluk vererek apartman yönetimince şikayet konusu olmuş ise,
6. Ev sahibi zorunlu olarak taşınmazda ağır bir tadilat yapması zorunluluğunda olmuş ise(Güçlendirme vs.)
Kiracı kiraladığı gayrimenkulü ev sahibine teslim etmesi gerekir. Bu teslimde hukuki işlemle tamamlanır.
Ancak, belirtmek gerekir ki, bu köşede bütün kira konularını özetlemem , güncel hukuki bilgilere erişimim sınırlıdır. Dolayısıyla, konuyla ilgili en doğru ve güncel bilgilere resmi kaynaklardan veya hukuk uzmanlarından danışmanlık almanızı öneririm. Saygılarımla
Av.Hüseyin IŞIK
