KİRACILAR KAN AĞLIYOR
Son yıllarda nükseden, son aylarda ise şiddetini artıran fahiş kira sorunu hiç kuşkusuz pek çok vatandaşın en sevmediği sıfatını 'kiracı' olarak kaydetti. Her kira artış döneminde kurdeşen döken vatandaşların çilesi bugün derinliğini artırsa da esasen köklü bir geçmişe sahip. 80'lerde Kemal Sunal'ın başrolünde olduğu 'Kiracı' filmini izleyen 'kiracılar' Herakleitos'un 'değişmeyen tek şey değişimin kendisidir' sözünün bu kez karşılık bulmadığını göreceklerdir...
Zam döneminde o sevmedikleri sıfatlarını, sadece Niksar'ın köyü olan 'Kiracı' olarak bilmek isteyen vatandaşların sorunu bakıldığında dünyanın sorunu... Pandemiyle beraber nükseden kira sorunu düşük faiz oranları, konut kıtlığı akabinde talep fazlasıyla birlikte tüm gücüyle yükseldikçe yükseliyor.
Önü alınamayan bu yükselişin Türkiye'ye yansıması ise, deprem felaketinin yanında kimi ev sahiplerinin camı kırık, duvarı yamuk, hali 'harap' kiralık dairelerini lüksmüşcesine kiralamasıyla, fiyatların 3 yıl içerisinde yüzde 707 oranında artması şeklinde oldu.
2019'da bin 900 olan konut kirası 17 bine değin yükseldi. Artış 2022'de yüzde 101 oranında en büyük yükselişini kaydederken vatandaş, 'barınma hakkı'nı , gelirinin tamamını feda ederek kazandı.
Hükümetin soruna çözümü 'yüzde 25 sınırlama' ile oldu ama ev sahipleri çözümü yine düğüm yaptı. Evet artışın güncellenen sebebi 'hayalet evler'... 'Evimi yüksek kiraya veririm' diyen ev sahibi konutunu boş tutuyor, talep fazla, ev az bu kez yine fiyatlar uçuşa geçiyor.
Ev sahibinin düğümünü hükümetin bu kez İspanya modeli ile çözmesi bekleniyor. Nedir bu İspanya modeli, boş evlerden daha fazla vergi almak...
Siyasetin gündeminde bu konuya yetkililer dünyada öne çıkan çözüm modelleriyle çare olmaya çalışıyor. En dikkat çeken modellerden ikisi ise ‘değer haritası’ ile 'sıkı denetim' olarak öne çıkıyor. Değer haritası Avusturya'da uygulanan yöntemlerden biri.
Konutlar değerine göre sınıflandırılıp her bir kategoriye tavan fiyat veriliyor. Konut uzmanları Türkiye'de uygulanabilecek model için Avusturya'yı önerirken inşaat sektörünün önde gelen isimleri de çözüm olarak kiralık sosyal konut modeli, çalışan ve gençlere ayrı konut, kamu-özel sektör işbirliği ile ucuz konut üretimi ve faiz indirimini gündeme getirdi.
Sektör temsilcileri, konunun uzmanları, devlet adamları dört bir koldan, vatandaşın kolunu kanadını kıran soruna çare olmaya çalışırken ilerleyen günlerde neler olacak merakla bekliyoruz.
Kiracı filmini önererek başladık yazıya onun repliğiyle de bitirelim:
Baba, hacı amcanın neyi var?
Evi var, kızım, evi var..