Türkiye’nin çevresi, son yıllarda sistemli bir jeopolitik baskı alanına dönüştürülüyor.
Batı Trakya’dan Ege adalarına, Suriye’nin kuzeyinden Irak’ın kuzeyine uzanan bu tablo, Türkiye’yi “dengelemek” iddiasıyla açıklanıyor.
Ancak ortaya çıkan sonuç, bu söylemle örtüşmüyor.
Türkiye’yi zayıflatmaya yönelik her hamle, gerçekte Batı’nın kendi savunma hattını zayıflatır.
Çünkü Avrasya’da düzen, Türkiye’nin varlığıyla ayakta durur.
Türkiye zayıflatılmaya çalışılırsa, oluşan boşluğu Çin ve Rusya doldurmak ister; bu ise denge değil baskı üretir.
Coğrafya boşluk değil, hâkimiyet ister.
Eşik devlet sarsılırsa, kıta dengesi çöker.
Bugün Avrasya yeniden şekillenirken belirleyici olan yalnızca askeri ittifaklar değil; enerji koridorları, ticaret yolları ve nüfuz alanlarıdır. Bu tabloda Türkiye, dengeyi kuran merkez güçtür.
Bu bir tercih değil, tarihî ve coğrafi mecburiyettir.
Bu durum sahada da teyit edilmektedir.
Ege adalarında yapılan yığınaklar, Dedeağaç’taki konuşlanmalar ve Batı Trakya’daki sevkiyatlar; Yunanistan’ın iradesiyle açıklanamaz. Bunlar, Türkiye’nin karar alanını sınırlamaya dönük dış tasarımlardır.
Kuzey Suriye’de vekil unsurlar üzerinden kurulan yapılar ve Kuzey Irak’ta muhafaza edilen cephe hattı ise yalnızca sınır güvenliğini değil; Türkiye’nin bölgesel denge üretme kapasitesini hedefler. Ancak Türkiye’nin bu coğrafyadan dışarı itilmesi mümkün değildir.
Çünkü Türkiye sınır hattında edilgen değil, belirleyici devlettir.
Suriye’nin kuzeyinde hiçbir düzen Türkiye dışında kalıcı olmaz.
Irak’ın kuzeyinde hiçbir denge Türkiye’siz sürdürülemez.
Ege’de hiçbir yığınak Türkiye’nin tarihî ve coğrafi ağırlığını dengeleyemez.
ABD’nin uzun vadeli stratejisinde iki başlık öne çıkar:
Çin’in Avrasya’da derinleşmesini sınırlamak ve Rusya’nın nüfuzunu çevrelemek.
Her iki denklem de Türkiye’yi kilit konuma yerleştirir.
Türkiye güçlü olduğunda Avrasya nefes alır.
Ve çünkü Türkiye güçlüdür; bu güç bölgeye istikrar taşır.
Avrupa da aynı gerçeklikle yüzleşiyor. Enerji bağımlılığı, güvenlikte dışa bağımlılık ve Çin sermayesinin stratejik sektörlere nüfuzu; Avrupa’nın Türkiye’nin rolünü yeniden düşünmesini zorunlu kılıyor. Türkiye’nin güçlü olması Avrupa’nın doğu hattını güvenceye alır. Türkiye’nin dışarıda bırakılması ise savunma kuşağını kırılganlaştırır.
Türkiye’ye karşı hasmane adımlar atılırsa, dengeler değişir ve bunun sonuçlarını bölge kaldırmaz.
Bu bir uyarı değildir.
Bu bir meydan okuma da değildir.
Bu, coğrafyanın hükmüdür.
Bugün tartışılması gereken sloganlar değil; haritanın söylediğidir.
Koridorlar, limanlar, enerji yolları ve güvenlik kuşakları uzun vadeli akılla ele alınmalıdır.
Çünkü kısa vadeli politik hesaplar, uzun vadeli kayıplar doğurur...
Güç konuşmaz; varlığıyla anlaşılır.
Çetin Ay
BWA Başkanı
