Günümüz dünyasında yapay zekanın hızla ilerlemesi, sadece teknoloji meraklılarının değil, hukukçuların da dikkatini çekmektedir. Özellikle kişisel veri ihlalleri konusunda yaşanan olaylar, bu teknolojinin ne denli tehlikeli olabileceğini gözler önüne sermektedir. Yapay zekanın hukuk alanında yarattığı paradoks, bir yandan suçların tespitinde ve önlenmesinde sağladığı faydalar, diğer yandan ise kişisel verilerin gizliliğini ihlal etme potansiyeli ile ilgilidir. Yapay zeka sistemleri, büyük veri analizi yaparak suçluların yakalanmasına yardımcı olabilirken, aynı zamanda bireylerin özel hayatlarını tehlikeye atabilmektedir.
Yapay zeka ve büyük veri analizi ile ilgili en bilinen örneklerden biri, 2018 yılında patlak veren Cambridge Analytica skandalıdır. Bu olayda, bir veri analiz şirketi olan Cambridge Analytica, Facebook kullanıcılarının verilerini izinsiz olarak toplamış ve bu verileri siyasi kampanyalarda kullanmıştır. Skandalın ortaya çıkmasıyla birlikte, milyonlarca insanın kişisel verilerinin rızaları olmadan nasıl kullanıldığını görmüş olduk. Bu durum, yapay zeka teknolojilerinin ne kadar güçlü ve tehlikeli olabileceğinin bir göstergesi olarak hafızalarımıza kazındı.
Yapay zekanın en tartışmalı uygulamalarından biri de yüz tanıma teknolojileridir. Bu teknolojiler, güvenlik amacıyla kullanılabileceği gibi, bireylerin günlük hayatlarını da ciddi şekilde etkileyebilir. Örneğin, bir teknoloji şirketi, yüz tanıma yazılımını geliştirirken, milyonlarca insanın fotoğrafını izinsiz olarak veri tabanına ekledi. Bu veriler, kişilerin sosyal medya hesaplarından ve diğer çevrimiçi platformlardan toplanmıştı. Olayın ortaya çıkması, büyük bir tepki ile karşılandı ve şirket, bu verileri izinsiz kullanmakla suçlandı. Bu durum, yapay zekanın mahremiyet ihlalleri konusunda ne kadar ileri gidebileceğini gösteren bir başka çarpıcı örnektir.
Yapay zekanın kişisel veriler üzerindeki etkilerini minimize etmek için çeşitli hukuki düzenlemeler gerekmektedir. Avrupa Birliği'nin Genel Veri Koruma Yönetmeliği (GDPR), bu alanda atılmış önemli adımlardan biridir. GDPR, bireylerin verilerini koruma altına alırken, aynı zamanda şirketlerin veri toplama ve işleme süreçlerini de sıkı kurallara bağlamaktadır. Ancak, yapay zeka teknolojilerinin hızla gelişmesi, mevcut yasaların yetersiz kalmasına neden olabilir. Bu yüzden, sürekli güncellenen ve teknolojinin ilerlemesine ayak uyduran yeni düzenlemelere ihtiyaç duyulmaktadır.
Yapay zekanın hukuk alanındaki etkileri ve kişisel verilerin korunması konusundaki ihlalleri, teknolojinin gücünü ve beraberinde getirdiği sorumluluğu gözler önüne sermektedir. Bu yeni teknolojinin, topluma fayda sağlayacak şekilde kullanılması için etik ve hukuki sınırlar net bir şekilde çizilmelidir. Aksi takdirde, bireylerin mahremiyet haklarının ihlali kaçınılmaz olacaktır. Teknolojinin nimetlerinden yararlanırken, insan haklarına saygılı bir yaklaşım benimsemek hem bireyler hem de toplumlar için sürdürülebilir bir gelecek sağlayacaktır. Yapay zekanın ve büyük veri analizinin sunduğu fırsatlar, doğru kullanıldığında hayatımızı kolaylaştırabilir. Ancak, bu teknolojilerin sorumsuzca ve izinsiz kullanımı, mahremiyetimizin sonu anlamına gelebileceğini unutmamak gerekir.
Avukat İbrahim Altuğ ELİRİ
